នៅប្រទេសសូម៉ាលី កម្មវិធីលំហាត់ប្រាណមួយសម្រាប់ជនរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាផ្លូវភេទកំពុងជួយអ្នកចូលរួមឲ្យយកឈ្នះជំងឺបាក់ស្បាត។
នេះជាកម្មវិធីលំហាត់ប្រាណពេញនិយមមួយក្នុងកន្លែងមួយដែលមិនទំនងជាមានការពេញនិយមបែបនេះ។
ក្នុងថ្នាក់រៀននៅទូទាំងរដ្ឋធានីម៉ូហ្គាឌីស្យូ (Mogadishu) នៃប្រទេសសូម៉ាលី យុវជនអនុវត្តការដកដង្ហើម វិធីស្មឹងស្មាធិ៍ និងការពត់ខ្លួន។
ដោយស្លៀកពាក់ខោអាវកីឡាពណ៌ខៀវជាកំផ្លេ ដែលជាពណ៌ទង់ជាតិរបស់ប្រទេសសូម៉ាលី ពួកយុវជនទាំងនោះពត់ខ្លួនក្នុងកាយវិការពិបាកៗនានា។
ដោយបែកញើសជោគខ្លួន ពួកគេលើកដៃដល់ពិដាន រួចលាដៃទៅម្រាមជើង និងរក្សាលំនឹងដងខ្លួន ដោយឈរជើងម្ខាងយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ខណៈពេលដែលគ្រូបង្ហាត់ផ្តល់ការណែនាំ។
ប៉ុន្តែ នេះមិនមែនដើម្បីជាការកម្សាន្តនោះទេ។ នៅទីនេះ គេហៅកម្មវិធីនេះថាជាកម្មវិធីសុខភាពផ្លូវចិត្តនិងផ្លូវកាយ ដែលសម្រាប់ជនរងគ្រោះពីអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ និងមានជំងឺបាក់ស្បាតផ្សេងៗ ដើម្បីជួយពួកគេក្នុងផ្នែកផ្តល់ប្រឹក្សា។
អ្នករៀបចំកម្មវិធីបានស្នើសុំ VOA មិនឲ្យបញ្ចេញឈ្មោះអ្នកចូលរួមនិងគ្រូបង្ហាត់នោះទេ ដោយសារហេតុផលសុវត្ថិភាព។
អ្នកចូលរួមម្នាក់ ដែលធ្លាប់រងការបំពានផ្លូវភេទ និយាយថា សកម្មភាពផ្លូវកាយ និងការផ្តោតអារម្មណ៍ផ្លូវចិត្តបានជួយនាងឲ្យមានអារម្មណ៍ថា ជាមនុស្សធម្មតាដែលមិនធ្លាប់មានវិបត្តិដូចពីមុនឡើងវិញ។
នាងនិយាយថា កាលពីដំបូងឡើយ នាងមានជំងឺថប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ នាងធូរស្បើយជាងមុនហើយ។ នាងបន្តថា មានពេលមួយ នាងមិនអាចទទួលទានអាហារបានទេ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះនាងអាចទទួលទានអាហារបានវិញដោយគ្មានបញ្ហាអ្វីទេ។ នាងបន្ថែមទៀតថា កម្មវិធីនេះបានជួយកាត់បន្ថយជំងឺថប់អារម្មណ៍ ហើយពេលនាងនឹកឃើញរឿងដែលធ្លាប់កើតឡើងចំពោះនាង នាងធ្វើលំហាត់ប្រាណដើម្បីបំភ្លេចវាចោល។
ក្រៅពីអ្នករស់រានមានជីវិតពីអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ ក៏មានអតីតទាហានជាកុមារ និងយុវជនផ្សេងទៀតដែលមានជំងឺបាក់ស្បាត ឬរងហានិភ័យដោយសារការប្រមូលឲ្យចូលបម្រើក្នុងក្រុមប្រដាប់អាវុធផងដែរ។
ប្រទេសសូម៉ាលី បានឆ្លងកាត់សង្គ្រាមនិងភាពគ្មានច្បាប់អស់រយៈពេលរាប់សិបទសវត្សរ៍មកហើយ។
សម្រាប់ជនរងគ្រោះដែលនៅមានជីវិតក្រោយពីរងអំពើហិង្សាលើរាងកាយ កម្មវិធី សុខភាពផ្លូវចិត្តនិងផ្លូវកាយមានផ្តល់ជាបច្ចេកទេសប្រឹក្សាបែបបុរាណ ដែលជាធម្មតាផ្តោតទៅលើតែខាងផ្លូវចិត្ត។
គ្រូបង្ហាត់ធ្វើឲ្យសិស្សមានសមត្ថភាពតាមរយៈសារដែលជំរុញពួកគេឲ្យគ្រប់គ្រងការដកដង្ហើមនិងរាងកាយរបស់ពួកគេ។
គ្រូបង្ហាត់ម្នាក់ ដែលជាអ្នកគ្រប់គ្រងករណីជនរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាផ្លូវភេទនិយាយថា សូម្បីតែការស្មឹងស្មាធិ៍និងការពត់ខ្លួនរយៈពេលតែ១៥នាទីក្នុងមួយថ្ងៃ ក៏អាចជួយជនរងគ្រោះបានដែរ។
អ្នកស្រីនិយាយថា វាអាចជួយបាន ប្រសិនបើបញ្ហាខាងរាងកាយត្រូវបានដោះស្រាយ ហើយផ្លូវអារម្មណ៍មានភាពធូរស្រាល។ អ្នកស្រីបន្តថា ប្រសិនបើអ្នកបិទភ្នែកនិងដកដង្ហើមចេញចូលវែងៗ ធ្វើឲ្យខ្លួនស្ងប់អារម្មណ៍ ហើយបន្តធ្វើដូច្នេះ នោះវាអាចជួយបន្ធូរអារម្មណ៍របស់អ្នក។
កម្មវិធីកម្មវិធីសុខភាពផ្លូវចិត្តនិងផ្លូវកាយ បានចាប់ផ្តើមដំណើរការកាលពីឆ្នាំមុន ដោយមានគ្រូបង្ហាត់១២រូបត្រូវបានបង្វឹកដោយគម្រោងយ៉ូហ្គាអាហ្វ្រិក ដែលជាអង្គការមិនស្វែងរកកម្រៃ និងមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងណៃរ៉ូប៊ី។
អ្នករៀបចំកម្មវិធីនេះបានលើកឡើងយ៉ាងរហ័សថា កម្មវិធីនៅទីក្រុងម៉ូហ្គាឌីស្យូនេះគឺខុសគ្នាពីការអនុវត្តខាងសាសនារបស់ឥណ្ឌា។
ធាតុផ្សេងៗដែលមានលក្ខណៈសាសនាត្រូវបានដកចេញពីកម្មវិធីនេះ។ ហើយកាយវិការផ្សេងៗត្រូវបានកែសម្រួលឲ្យស្របតាមការអនុវត្តក្នុងសាសនាឥស្លាម។
ជាឧទាហរណ៍ នៅពេលស្មឹងស្មាធិ៍ម្តងៗ ពួកគេដាក់ដៃនៅលើភ្លៅ ជាជាងដាក់ដៃទាំងពីររបស់ពួកគេផ្គុំចូលគ្នា។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក្តី កម្មវិធីនេះបានបំបែករបាំងក្នុងសង្គមអភិរក្សរបស់ប្រទេសសូម៉ាលី ដែលមានការកំណត់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងទៅលើតួនាទីរបស់ភេទនីមួយៗ ដែលក្នុងនោះរួមមានទាំងការដាក់កំហិតក្នុងការចូលរួមកម្មវិធីកីឡាផងដែរ។
អ្នកចូលរួមនិយាយថា៖ «ពួកគេនិយាយថាអ្វីដែលក្មេងប្រុសធ្វើបាន ក្មេងស្រីមិនអាចធ្វើបានទេ ប៉ុន្តែវាមិនពិតនោះទេ។ វាគ្រាន់តែជាការភូតភរប៉ុណ្ណោះ។ វាគ្រាន់តែជាការដែលអ្នកគិតខ្លួនឯង។ ខ្ញុំព្យាយាមធ្វើអ្វីដែលក្មេងប្រុសធ្វើបាន»។
មានមនុស្សប្រមាណជា៣០០នាក់បានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីសុខភាពផ្លូវចិត្តនិងផ្លូវកាយ និងរាងកាយនេះជារៀងរាល់សប្តាហ៍។
លោក Kalson Ahmed មន្រ្តីផ្នែកការពាររបស់មូលនិធិសម្រាប់កុមារនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលឧបត្ថម្ភដល់កម្មវិធីនេះ និយាយថា សេវាសម្រាប់ជនរងគ្រោះពីអំពើហិង្សាផ្លូវភេទ រួមទាំងការទទួលបានយុត្តិធម៌ ឬសេវាសុខាភិបាលមូលដ្ឋាននៅប្រទេសសូម៉ាលី មានមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ។
«សេវាឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះកំពុងតែកើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ប៉ុន្តែសកម្មភាពទប់ស្កាត់និងការរៀបចំប្រព័ន្ធទូទៅនៅខ្វះនៅឡើយ។ ពួកយើងអាចផ្តល់ការឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការតាមតែអាចធ្វើបាន គឺផ្តល់ជាប្រាក់ឧបត្ថម្ភរាប់លាន ប៉ុន្តែយើងមិនអាចបំបាត់បញ្ហានេះបានទេ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ យ៉ាងហោចណាស់ សម្រាប់ស្រ្តីនិងបុរសដែលហាត់ពត់ខ្លួននៅក្នុងរដ្ឋធានីម៉ូហ្គាឌីស្យូជារៀងរាល់សប្តាហ៍ នៅមានក្តីសង្ឃឹមថា ពួកគេនឹងជាសះស្បើយឡើងវិញ៕
ប្រែសម្រួលដោយ វិញ សុជាតា
