ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលត្រួតពិនិត្យមួយបានរិះគន់គោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុន Meta ដែលជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ជុំវិញការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធព័ត៌មានកែច្នៃថា «មិនស៊ីសង្វាក់គ្នា» និងមិនមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលកើតមានយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់លើប្រព័ន្ធអនឡាញ ដែលបានចាប់ផ្តើមរួចហើយ ដែលសំដៅចំពោះការបោះឆ្នោតនានាក្នុងឆ្នាំនេះនៅជុំវិញពិភពលោក។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AP។
ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលដែលមានឯករាជ្យមួយផ្នែកនោះ បាននិយាយកាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែកុម្ភៈថា ការត្រួតពិនិត្យរបស់ខ្លួនលើវេដេអូមួយរបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Joe Biden ដែលបានផ្សព្វផ្សាយលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកជាករណីមិនមានចែងក្នុងគោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុននេះទេ។ ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះនិយាយថា ក្រុមហ៊ុន Meta គួរពង្រីកគោលការណ៍របស់ខ្លួន ដោយផ្តោតទៅលើមិនត្រឹមតែវីដេអូដែលបង្កើតឡើងដោយបញ្ញាសិប្បនិម្មិត AI ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ទៅលើខ្លឹមសារមាតិកាព័ត៌មានទាំងអស់ មិនថាវាត្រូវបង្កើតឡើងដោយរបៀបណានោះឡើយ។ ព័ត៌មានទាំងនោះរួមទាំងការថតជាសារសំឡេងក្លែងក្លាយ ដែលបានក្លែងបន្លំធ្វើជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅទីកន្លែងជាច្រើនទៀត។
ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះក៏បាននិយាយផងដែរថា ក្រុមហ៊ុន Meta ក៏គួរបញ្ជាក់ផងដែរពីផលប៉ះពាល់ ដែលខ្លួនព្យាយាមទប់ស្កាត់ និងគួរដាក់សញ្ញាសម្គាល់លើរូបភាព ឃ្លីបវីដេអូនិងសំឡេងថា ជាការប្រើប្រាស់កែច្នៃកេងចំណេញ (manipulated) ដោយមិនត្រូវដកវាចេញទាំងស្រុងនោះទេ។
ការឆ្លើយតបរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលត្រួតពិនិត្យនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការពិនិត្យហ្មត់ចត់លើក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាជាច្រើនដល់ចំណាត់ការរបស់គេលើកំហុសឆ្គងស្តីពីបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ នេះ ដែលជាឆ្នាំមួយដែលមានក្រុមអ្នកបោះឆ្នោតនៅក្នុងប្រទេសជាង ៥០ នៅលើពិភពលោក នឹងធ្វើការបោះឆ្នោត។ ខណៈខ្លឹមសារមាតិកាក្លែងបន្លំដែលបង្កើតដោយបច្ចេកវិទ្យាសិប្បនិម្មិតចេះនិពន្ធ (generative artificial intelligence deepfakes) និងព័ត៌មានប្រឌិតបែបមិនស៊ីជម្រៅ (cheap fakes) កាន់តែមានច្រើនឡើងតាមបណ្តាញសង្គមនោះ ក្រុមហ៊ុនបណ្តាញសង្គមទាំងនេះព្យាយាមតាមឱ្យទាន់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយនិងការពារសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកប្រើប្រាស់។
«ជំហររបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះគឺថា គោលការណ៍បច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមហ៊ុននេះមិនសូវល្អឡើយ»។ នេះបើតាមសហប្រធាននៃក្រុមប្រឹក្សាត្រួតពិនិត្យលោក Michael McConnell ដែលបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ជុំវិញគោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុន Meta។ លោកបន្ថែមទៀតថា ក្រុមហ៊ុននេះគួរបង្រួមគម្លាតនៅក្នុងគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន ខណៈធានាការថ្លែងសុន្ទករថានយោបាយ ជាការការពារមួយដោយមិនងាករេនោះ។
ក្រុមហ៊ុន Meta ថា ខ្លួនកំពុងពិនិត្យមើលនូវសេចក្តីណែនាំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះ និងឆ្លើយតបទៅវិញជាសាធារណៈ លើការផ្តល់អនុសាសន៍ដល់ខ្លួនក្នុងរយៈពេល ៦០ ថ្ងៃ។ អ្នកនាំពាក្យរបស់ក្រុមហ៊ុន Meta លោក Corey Chambliss និយាយថា ខណៈពេលដែលការក្លែងបន្លំជាសារសំឡេងមិនមានការបញ្ជាក់នៅក្នុងគោលការណ៍ព័ត៌មានដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់របស់ក្រុមហ៊ុននោះ សារទាំងនេះអាចធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់បាន និងអាចដាក់ស្លាកសម្គាល់ឬបញ្ចុះកម្រិតរបស់វា ប្រសិនបើអ្នកផ្ទៀងផ្ទាត់រកឃើញថា ជាការមិនពិតឬមានការកាត់កងនោះ។
បណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកដែលមានអាយុ ២០ ឆ្នាំ កាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែកុម្ភៈ នៅតែស្ថិតជាបណ្តាញសង្គមដែលមានប្រជាប្រិយបំផុតសម្រាប់ពលរដ្ឋអាមេរិកាំងក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាន។ នេះបើតាមការឱ្យដឹងរបស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ Pew។ ប៉ុន្តែបណ្តាញសង្គមផ្សេងៗទៀត ដែលក្នុងនោះក៏មានប្រព័ន្ធ Instagram របស់ក្រុមហ៊ុន Meta ប្រព័ន្ធបណ្តាញ WhatsApp និង Threads ក៏ដូចជាបណ្តាញសង្គម X YouTube និង TikTok ជាដើម ក៏ជាបណ្តាញសង្គមដែលមានសក្តានុពលដែរ ដែលព័ត៌មានក្លែងបន្លំអាចរីករាលដាលនិងបំភាន់ដល់ក្រុមអ្នកបោះឆ្នោត។
ក្រុមហ៊ុន Meta បង្កើតក្រុមប្រឹក្សាភិបាលត្រួតពិនិត្យរបស់ខ្លួនក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ដើម្បីឱ្យធ្វើជាអាជ្ញាកណ្តាលលើមាតិការខ្លឹមសាររបស់ខ្លួន។ អនុសាសន៍បច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះកើតមានឡើង ក្រោយពីខ្លួនបានត្រួតពិនិត្យទៅលើឃ្លីបវីដេអូមួយរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Biden និងចៅស្រី ដែលមានការកាត់កងដែលធ្វើឱ្យមានការភាន់ច្រឡំ តែមិនបានបំពានទៅលើគោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនឡើយ ពីព្រោះវាមិនបានបង្ហាញខុសពីអ្វីដែលលោកបាននិយាយឡើយ។
ឃ្លីបដើមនៃវីដេអូនេះបង្ហាញពីលោក Biden បិទស្ទិកឃឺ «ខ្ញុំបោះឆ្នោត» លើទ្រូងចៅស្រីរបស់លោកដែលបានប្រាប់លោកឱ្យធ្វើដូច្នោះ ហើយបន្ទាប់មកក៏ថើបថ្ពាល់នាង។ ប៉ុន្តែឃ្លីបវីដេអូដែលគេបង្ហោះលើហ្វេសប៊ុកត្រូវបានកាត់កងដកចេញនូវខ្លឹមសារសំខាន់របស់វា ដែលធ្វើឱ្យវាមើលទៅដូចជាថា លោកបានប៉ះចៅស្រីក្នុងលក្ខណៈមិនសមរម្យទៅវិញ។
ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះកាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែកុម្ភៈកន្លងទៅ បានរក្សាទុកនូវសេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រុមហ៊ុន Meta កាលពីឆ្នាំ ២០២៣ ដែលមិនដកឃ្លីបវីដេអូដែលមានរយៈពេល ៧ វិនាទីនេះចេញពីបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដោយសារតែវាមិនបានរំលោភបំពានលើគោលការណ៍ប្រើប្រាស់ព័ត៌មានដែលមានរួចហើយរបស់ក្រុមហ៊ុនមួយនេះទេ។ គោលការណ៍បច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមហ៊ុននេះនិយាយថា ខ្លួននឹងដកចេញរាល់វីដេអូទាំងឡាយណា ដែលប្រើប្រាស់ឧបករណ៍បញ្ញាសិប្បនិម្មិត AI ដែលបង្ហាញខុសនូវសុន្ទរកថាដើមរបស់នរណាម្នាក់។
សេចក្តីសម្រេចនេះលើកឡើងថា៖ «ដោយសារវីដេអូបង្ហោះនេះមិនត្រូវបានកាត់កងដោយប្រើបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត និងបង្ហាញថា លោក Biden ធ្វើអ្វីមួយដែលលោកមិនបានធ្វើ (មិនមែនអ្វីមួយដែលលោកមិនបាននិយាយនោះទេ) វាមិនបានរំលោភបំពានលើគោលការណ៍ដែលមានស្រាប់របស់ក្រុមហ៊ុននេះឡើយ»។
ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះបានណែនាំដល់ក្រុមហ៊ុនឱ្យធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនៃគោលការណ៍របស់ខ្លួន និងដាក់ស្លាកសម្គាល់វីដេអូប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងពេលអនាគត។ ក្រុមប្រឹក្សានេះបានលើកទឡ្ហីករណ៍ថា ការការពារសិទ្ធិអ្នកប្រើប្រាស់លើសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ ក្រុមហ៊ុន Meta គួរដាក់ស្លាកសម្គាល់មាតិកាថា ត្រូវបានប្រើប្រាស់កេងចំណេញ ជាជាងការដកវាចេញពីបណ្តាញសង្គមទាំងស្រុង ប្រសិនបើវាមិនបានរំលោភលើគោលការណ៍ណាមួយឡើយ។
ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះបានកត់សម្គាល់ថា ទម្រង់ខ្លះនៃព័ត៌មានដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ គឺមានលក្ខណៈជាការកំប្លែងលេងសើច ការធ្វើត្រាប់តាម ឬការចំអកឡកឡើយ គួរត្រូវបានការពារ។ ជំនួសឱ្យការផ្តោតទៅលើរូបភាព វីដេអូ ឬសារសំឡេងដែលមានលក្ខណៈខុសពីភាពដើមនោះ គោលការណ៍របស់ក្រុមហ៊ុននេះ គួរផ្តោតលើផលប៉ះពាល់នៃការបង្ហោះដែលអាចកើតមានឡើង ដូចជាការបង្អាក់ដំណើរការបោះឆ្នោតជាដើម។ នេះបើយោងលើសេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលមួយនេះ។
ក្រុមហ៊ុន Meta បាននិយាយនៅលើគេហទំព័រ website របស់ខ្លួនថា ខ្លួនស្វាគមន៍សេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលជុំវិញវីដេអូផុសរបស់លោក Biden ហើយនឹងធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនៃការផុសនោះ ក្រោយពិនិត្យអនុសាសន៍ណែនាំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនេះរួចមក។
ក្រុមហ៊ុន Meta តម្រូវឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់ក្រុមប្រឹក្សាត្រួតពិនិត្យ ចំណោះមាតិកាខ្លឹមសារជាក់លាក់ណាមួយ បើទោះបីជាខ្លួនមិនស្ថិតក្រោមកាតព្វកិច្ចដើម្បីទទួលយកអនុសាសន៍ទូលំទូលាយរបស់ក្រុមប្រឹក្សានេះក្តី។ យ៉ាងណាក្តីក៏ក្រុមប្រឹក្សានេះបានធ្វើឱ្យក្រុមហ៊ុន Meta ធ្វើការផ្លាស់ប្តូរមួយចំនួនរួចហើយ ក្នុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅ ដូចជាការផ្ញើរសារដល់អ្នកប្រើប្រាស់មួយចំនួនដែលបានបំពានលើគោលការណ៍របស់ខ្លួនជាក់ស្តែងណាមួយ ដើម្បីពន្យល់ពួកគេពីអ្វីដែលគេបានធ្វើខុសនោះ។
អ្នកស្រី Jen Golbeck សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសិក្សាព័ត៌មាននៃសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋ Maryland បាននិយាយថា ក្រុមហ៊ុន Meta ជាក្រុមហ៊ុនធំគ្រប់គ្រាន់មួយដើម្បីអាចក្លាយជាអ្នកនាំមុខគេ ក្នុងការដាក់ស្លាកសម្គាល់ពីមាតិកាខ្លឹមសារដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់កេងចំណេញ ប៉ុន្តែការអនុវត្តក៏មានសារៈសំខាន់ដូចការផ្លាស់ប្តូរគោលការណ៍ដែរ។
អ្នកស្រីបន្ថែមទៀតថា៖ «តើពួកគេនឹងអនុវត្តការផ្លាស់ប្តូរទាំងនោះ និងពង្រឹងការអនុវត្តនៅចំពោះមុខសម្ពាធនយោបាយពីមនុស្សដែលចង់ធ្វើអំពើអាក្រក់ដែរឬទេ? នេះជាសំណួរពិតប្រាកដមួយ។ ប្រសិនបើគេធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ ហើយមិនពង្រឹងការអនុវត្តវាទេ វាអាចក្លាយជាការរួមចំណែកបំផ្លាញទំនុកចិត្ត ដែលកើតឡើងជាមួយនឹងព័ត៌មានមិនពិត»៕
ប្រែសម្រួលដោយ លោក ជ្រា វណ្ណារិទ្ធ
វេទិកាបញ្ចេញមតិ