សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកការពារសិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន បានហៅការថ្លែងរបស់លោកប៉ា សុជាតិវង្ស អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ ទាក់ទងទៅនឹងអំពីហិង្សា ដែលបានកើតឡើងកាលពីថ្ងៃចន្ទថា ជាការបន្ទោសតែទៅលើ ក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដែលមិនបានប្រកាន់និន្នាការនយោបាយណាមួយក្នុងការប្រារព្ធទិវាលំនៅដ្ឋានពិភពលោក ដើម្បីស្នើឲ្យបញ្ឈប់ការរំលោភសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លីរបស់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ។
លោកប៉ា សុជាតិវង្ស អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ ត្រូវបានអង្គភាពព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយដែលស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាល ដកស្រង់សម្តីដើមក្នុងជំនួបប្រជុំជាមួយ លោក ស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) ប្រេសិតអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដែលបានធ្វើឡើងនៅសាលារាជធានី នារសៀលថ្ងៃ អង្គារកន្លងទៅថា៖
«អាជ្ញាធរពុំបានរិតត្បិត ចំពោះការសម្តែងមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋឡើយ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរ តម្រូវឲ្យពួកគេធ្វើទៅតាមច្បាប់ ដើម្បីធានាបានការសម្តែងមតិប្រកបដោយសុខសុវត្ថិភាព និងមានដំណើរឲ្យចំគោលដៅ។ អ្វីដែលបង្កឲ្យមានបាតុភាពមិនល្អ ឬការផ្ទុះអំពើហិង្សាកើតឡើងដោយសារតែក្រុមសម្តែងមតិទាំងនោះ អនុវត្តន៍ផ្ទុយនឹងច្បាប់ ខុសពីកិច្ចសន្យាព្រមព្រៀង ជាមួយនឹងអាជ្ញាធរ ដូច្នេះ គឺតម្រូវឲ្យមានការតម្រង់ទិស ដើម្បីធានាបានសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ»។
ក្រៅពីសេចក្តីរាយការណ៍របស់អង្គភាពព័ត៌មានក្នុងស្រុកនេះ ទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស បានផ្តល់ការអធិប្បាយបន្ថែមទៀត ដោយចោទអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនថា បានប្រើប្រាស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដើម្បីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន គៃចំណេញនយោបាយ និងបង្កើតជារូបភាពអវិជ្ជមានផ្សេងៗ ចំណែកឯអាជ្ញាធរ គឺតែងតែធ្វើការសម្របសម្រួលរកដំណោះស្រាយជូនពួកគេជានិច្ច។
ការថ្លែងរបស់លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស បានកើតឡើង ក្រោយជំនួបលោក ជាមួយលោកស្រី ស្មីត ដែលតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកដដែលនោះបានពណ៌នាថា ជំនួបជាមួយលោកស្រី ផ្តោតលើការសម្តែងមតិ បញ្ហាជនអនាថានៅតាមដងផ្លូវសាធារណៈ និងបញ្ហារស់នៅមិនរៀបរយអាណាធិបតេយ្យ។
នៅក្នុងការជួបជុំ និងដង្ហែក្បួនប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិលំនៅដ្ឋានពិភពលោក នៅកណ្តាលរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃច័ន្ទកន្លងទៅ កងសន្តិសុខខ័ណ្ឌដូនពេញ ត្រូវគេដឹងថា បានធ្វើការវាយដំយ៉ាងកម្រោលទៅលើមន្ត្រីមនុស្សម្នាក់នៃអង្គការការពារសិទ្ធិលីកាដូ និងសកម្មជនដីធ្លីម្នាក់ទៀតនៃសហគមន៍បឹងកក់។
លោក អំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ថ្លែងថា ការចោទប្រកាន់របស់អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ គឺផ្ទុយពីសកម្មភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលខិតខំធ្វើជាដៃគូជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍វិជ្ជមានមួយនៅកម្ពុជា។ លោកថា អង្គការសង្គមស៊ីវិល ពុំមានផែនការទាញយកផលចំណេញផ្ទាល់ខ្លួន ឬផលចំណេញនយោបាយពីការជួបជុំប្រឆាំងនឹងការរំលោភបំពានសិទ្ធិដីធ្លីនោះឡើយ។
«អ្វីដែលសំខាន់អង្គការសង្គម និងរដ្ឋាភិបាល គឺមិនមែនជាអ្នកប្រឆាំងនឹងគ្នា ឬក៏ជាសត្រូវទេ គឺជាដៃគូក្នុងការអភិវឌ្ឍ ហើយក៏គ្មានចេតនា ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍នយោបាយនៃគណបក្សនយោបាយណាមួយទេ ហើយអ្វីដែលសំខាន់គឺចង់ជួយកសាងប្រទេសយើង ឲ្យប្រកបដោយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋពិតប្រាកដ និងធានានូវការគោរពសិទ្ធិមនុស្សព្រោះប្រទេសយើងជា សមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ»។
លោកអំ សំអាត គឺជាអ្នកដែលរងការវាយដំពីកងសន្តិសុខមានគ្នាប្រមាណ ៥ ទៅ៦នាក់។ លោកបានដាក់ពាក្យប្តឹងទៅអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចភ្លាមៗ ដើម្បីនាំយកជនដៃដល់ទាំងនោះ មកទទួលទោសតាមផ្លូវច្បាប់។ លោកយល់ថា អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ មិនបានបញ្ជាឲ្យជនទាំងនោះបង្កហិង្សានោះទេ តែអ្វីដែលបានកើតឡើង គឺកើតចេញពីអាកប្បកិរិយាហិង្សានៃជនទាំងអស់នោះតែម្តង។
លោក ចាន់ ពុទ្ធិស័ក្ត សកម្មជនការពារសិទ្ធិដីធ្លីនៅសហគមន៍បឹងកក់ ដែលទទូលរងការវាយដំនោះ បានច្រានចោល ការចោទប្រកាន់ថា ក្រុមសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស កំពុងយកពលរដ្ឋមកធ្វើជាខែល ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពទាញយកផលចំណេញផ្ទាល់ខ្លួន ឬបម្រើប្រយោជន៍នយោបាយ។ លោកថា ការប្រារព្ធទិវាលំនៅដ្ឋានពិភពលោកកាលពីថ្ងៃចន្ទមាន បំណងតែម្យ៉ាងគឺបង្ហាញពីការការពារសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លី និងគ្មានចេតនាបង្កឲ្យមានអំពើហិង្សានោះទេ។
«តាមពិតមិនមែនទៅ អានេះដោយសារថាយើង ជាប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍បានរងគ្រោះផ្ទាល់ហ្នឹង ហើយយើងមិនពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយទេ។ ប៉ុន្តែយើងធ្វើដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិលំនៅដ្ឋានពិភពលោក ដើម្បីឲ្យអាជ្ញាធរ ដូចជាយើងមានកំណត់គោលដៅ គឺអាជ្ញាធរ ក្រុងហ្នឹង ហើយនឹងក៏ដូចជា ក្រសួងដែនដី នគររូបនីយកម្ម និងសំណង់ដើម្បីយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើការអភិវឌ្ឍន៍ ជូនប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសគឺការអភិវឌ្ឍន៍ហ្នឹងកុំឲ្យមានការបណ្តេញចេញ កុំឲ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស គឺឲ្យមានតម្លាភាព សន្តិភាព និងយុត្តិធម៌»។
លោកចាន់ ពុទ្ធិស័ក្ត លើកឡើងស្រដៀងគ្នា និងលោកអំ សំអាតថា អំពើហិង្សាដែលផ្ទុះឡើងកាលពីថ្ងៃចន្ទកន្លងទៅ មិនបានចេញពីបញ្ជារបស់មេដឹកនាំនៃសាលារាជធានីណាមួយនោះទេ តែវាជាការបង្កឡើងដោយកំហឹងរបស់បុគ្គលដែលជាកងសន្តិសុខទាំងអស់នោះ។
ការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាលើសកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លី និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សនេះ បានរងការរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ តាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលសំខាន់ៗជាង៦០ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ពីក្តីសោកស្តាយ និងថ្កោលទោស ចំពោះការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាដែលបានកើតឡើងនោះ។
លោកស្រី ស្មីត មិនទាន់ធ្វើការសន្និដ្ឋាន ចំពោះអំពោះហិង្សានេះនៅឡើយនោះទេ ខណៈដែលលោកស្រី កំពុងបន្តបេសកកម្មតាមដានស្ថានភាពមនុស្សនៅកម្ពុជា៕
