វ៉ាស៊ីនតោន —
មិនខុសពីប្រទេសកម្មុយនីស្តនានានៅក្នុងពិភពលោក សិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមត្រូវបានរិតត្បិត ហើយការបំពារបំពានលើសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សកើតមានជាញឹកញាប់។ ថ្មីៗប្អូនរបស់សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ ត្រូវបានវាយដំដោយជនមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណមួយក្រុម។
ប្អូនប្រុសសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ឡេ កុក ក្វ័ន (Le Quoc Quan) ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ ត្រូវបានវាយដំយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៅប្រទេសវៀតណាមដោយជនមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណមួយក្រុម។ លោក ឡេ កុក ក្វៀត (Le Quoc Quyet) បានប្រាប់វីអូអេផ្នែកភាសាវៀតណាមថា ពេលគាត់កំពុងដើរចូលបរិវេណផ្ទះ apartment របស់គាត់ក្នុងទីក្រុងហូជីមិញ កាលពីព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ បុរសបួននាក់ដែលលោកពិពណ៌នាថា ជាជនឧក្រិដ្ឋដែលជួលដោយរដ្ឋាភិបាល បានលោតចេញមកហើយវាយគាត់។
គាត់បានចោទបុរសទាំងនោះថា បានតាមគាត់រាប់ឆ្នាំមកហើយចាប់តាំងពីបងប្រុសគាត់ ឡេ កុក ក្វ័ន បានប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងពហុបក្សនៅប្រទេសវៀតណាម។
គាត់ថ្លែងថា គាត់មិនបានរាយការណ៍អំពីការវាយប្រហារនេះទៅនគរបាលទេ ពីព្រោះអាជ្ញាធរមិនបានស៊ើបអង្កេតការវាយប្រហារទាំងឡាយមកលើរូបគាត់កាលពីខែសីហានិងកញ្ញាកន្លងទៅ ទោះបីជាគាត់មានភស្តុតាងជាវីដេអូដែលបង្ហាញមុខអ្នកវាយប្រហារគាត់ក៏ដោយ។
គាត់បានបញ្ចូលវីដេអូនោះក្នុងទំព័រ YouTube ដែលគាត់និយាយថា វីដេអូនោះបានបង្ហាញការវាយប្រហារមកលើគាត់ ប៉ុន្តែវីដេអូនោះមិនត្រូវបានបញ្ជាក់ពីប្រភពឯករាជ្យណាមួយទេ។
លោក ក្វៀត និយាយថា ការបំពានលើគ្រួសាររបស់គាត់មានភាពធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ខណៈការបរិច្ឆេទនៃបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ខិតជិតមកដល់។
«ការវាយប្រហារនេះទាក់ទងនឹងការសងសឹកមកលើគ្រួសាររបស់ខ្ញុំ ដូចជាការចាប់ខ្លួនបងប្រុសរបស់ខ្ញុំ ឡេ កុក ក្វ័ន ការចាប់ខ្លួនប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំ ឡេ ឌីញ ក្វ័ន និងការចាប់ខ្លួនបងប្អូនជីដូនមួយខ្ញុំ ង្វៀន ធីអ៊័ញ (Nguyen Thi Oanh) ដែលមានផ្ទៃពោះនៅពេលចាប់ខ្លួននោះ ហើយបានរលូតកូននៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង។ នៅតែខ្ញុំទេ ដែលគេមិនទាន់ចាប់ខ្លួននៅឡើយ។ ដូច្នេះគេព្យាយាមវាយប្រហារមកលើខ្ញុំនិងបំពានខ្ញុំពីព្រោះតែខ្ញុំជាប្អូនប្រុសរបស់បង ក្វ័ន ហើយខ្ញុំមាននិយាយច្រើន»។
អាជ្ញាធរវៀតណាមមិនបានធ្វើសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយអំពីការវាយប្រហារលើលោក ក្វៀត ទេ។
លោក ឡេ កុក ក្វ័ន ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីខែធ្នូឆ្នាំ២០១២ ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទមិនបង់ពន្ធ។ នៅឯសវនាការរបស់គាត់កាលពីចុងឆ្នាំកន្លងទៅ គាត់ត្រូវបានកាត់ឲ្យមានទោសពីបទមិនបង់ពន្ធប្រាក់ចំណូលសាជីវកម្មនិងកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន៣០ខែ។
គាត់ជាមេធាវីមានការបណ្តុះបណ្តាលម្នាក់។ គាត់ត្រូវបានគេហាមមិនឲ្យធ្វើមេធាវីចាប់ពីឆ្នាំ២០០៧ ក្រោយពីគាត់បានតំណាងឲ្យជនរងគ្រោះជាច្រើននៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។
គាត់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យក្រោយពីការវាយប្រហារមួយដោយក្រុមជនមិនស្គាល់កាលពីខែ សីហា ឆ្នាំ២០១២។ ការវាយប្រហារមិនដែលត្រូវបានធ្វើការស៊ើបអង្កេតដោយនគរបាលទេ។
ក្រុមការងារនៃអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីអំពីការឃុំឃាំងតាមអំពើចិត្ត ដែលជាសាលាក្តីមួយត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានឲ្យដឹងថា ការឃុំខ្លួនគាត់ប្រហែលជាដោយសារតែ «ការអនុវត្តប្រកបដោយសន្តិវិធីនូវសិទ្ធិនិងសេរីភាពដែលត្រូវបានធានាដោយច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ» ហើយ«ទាក់ទងនឹងអត្ថបទប្លក (blog) របស់គាត់ស្តីអំពីសិទ្ធិជនស៊ីវិលនិងនយោបាយ៕
ប្រែសម្រួលដោយ អ៊ឹម សុធារិទ្ធ
ប្អូនប្រុសសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ឡេ កុក ក្វ័ន (Le Quoc Quan) ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ ត្រូវបានវាយដំយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៅប្រទេសវៀតណាមដោយជនមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណមួយក្រុម។ លោក ឡេ កុក ក្វៀត (Le Quoc Quyet) បានប្រាប់វីអូអេផ្នែកភាសាវៀតណាមថា ពេលគាត់កំពុងដើរចូលបរិវេណផ្ទះ apartment របស់គាត់ក្នុងទីក្រុងហូជីមិញ កាលពីព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ បុរសបួននាក់ដែលលោកពិពណ៌នាថា ជាជនឧក្រិដ្ឋដែលជួលដោយរដ្ឋាភិបាល បានលោតចេញមកហើយវាយគាត់។
គាត់បានចោទបុរសទាំងនោះថា បានតាមគាត់រាប់ឆ្នាំមកហើយចាប់តាំងពីបងប្រុសគាត់ ឡេ កុក ក្វ័ន បានប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងពហុបក្សនៅប្រទេសវៀតណាម។
គាត់ថ្លែងថា គាត់មិនបានរាយការណ៍អំពីការវាយប្រហារនេះទៅនគរបាលទេ ពីព្រោះអាជ្ញាធរមិនបានស៊ើបអង្កេតការវាយប្រហារទាំងឡាយមកលើរូបគាត់កាលពីខែសីហានិងកញ្ញាកន្លងទៅ ទោះបីជាគាត់មានភស្តុតាងជាវីដេអូដែលបង្ហាញមុខអ្នកវាយប្រហារគាត់ក៏ដោយ។
គាត់បានបញ្ចូលវីដេអូនោះក្នុងទំព័រ YouTube ដែលគាត់និយាយថា វីដេអូនោះបានបង្ហាញការវាយប្រហារមកលើគាត់ ប៉ុន្តែវីដេអូនោះមិនត្រូវបានបញ្ជាក់ពីប្រភពឯករាជ្យណាមួយទេ។
លោក ក្វៀត និយាយថា ការបំពានលើគ្រួសាររបស់គាត់មានភាពធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ខណៈការបរិច្ឆេទនៃបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍ខិតជិតមកដល់។
«ការវាយប្រហារនេះទាក់ទងនឹងការសងសឹកមកលើគ្រួសាររបស់ខ្ញុំ ដូចជាការចាប់ខ្លួនបងប្រុសរបស់ខ្ញុំ ឡេ កុក ក្វ័ន ការចាប់ខ្លួនប្អូនប្រុសរបស់ខ្ញុំ ឡេ ឌីញ ក្វ័ន និងការចាប់ខ្លួនបងប្អូនជីដូនមួយខ្ញុំ ង្វៀន ធីអ៊័ញ (Nguyen Thi Oanh) ដែលមានផ្ទៃពោះនៅពេលចាប់ខ្លួននោះ ហើយបានរលូតកូននៅក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំង។ នៅតែខ្ញុំទេ ដែលគេមិនទាន់ចាប់ខ្លួននៅឡើយ។ ដូច្នេះគេព្យាយាមវាយប្រហារមកលើខ្ញុំនិងបំពានខ្ញុំពីព្រោះតែខ្ញុំជាប្អូនប្រុសរបស់បង ក្វ័ន ហើយខ្ញុំមាននិយាយច្រើន»។
អាជ្ញាធរវៀតណាមមិនបានធ្វើសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយអំពីការវាយប្រហារលើលោក ក្វៀត ទេ។
លោក ឡេ កុក ក្វ័ន ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីខែធ្នូឆ្នាំ២០១២ ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទមិនបង់ពន្ធ។ នៅឯសវនាការរបស់គាត់កាលពីចុងឆ្នាំកន្លងទៅ គាត់ត្រូវបានកាត់ឲ្យមានទោសពីបទមិនបង់ពន្ធប្រាក់ចំណូលសាជីវកម្មនិងកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន៣០ខែ។
គាត់ជាមេធាវីមានការបណ្តុះបណ្តាលម្នាក់។ គាត់ត្រូវបានគេហាមមិនឲ្យធ្វើមេធាវីចាប់ពីឆ្នាំ២០០៧ ក្រោយពីគាត់បានតំណាងឲ្យជនរងគ្រោះជាច្រើននៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។
គាត់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យក្រោយពីការវាយប្រហារមួយដោយក្រុមជនមិនស្គាល់កាលពីខែ សីហា ឆ្នាំ២០១២។ ការវាយប្រហារមិនដែលត្រូវបានធ្វើការស៊ើបអង្កេតដោយនគរបាលទេ។
ក្រុមការងារនៃអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីអំពីការឃុំឃាំងតាមអំពើចិត្ត ដែលជាសាលាក្តីមួយត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បានឲ្យដឹងថា ការឃុំខ្លួនគាត់ប្រហែលជាដោយសារតែ «ការអនុវត្តប្រកបដោយសន្តិវិធីនូវសិទ្ធិនិងសេរីភាពដែលត្រូវបានធានាដោយច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ» ហើយ«ទាក់ទងនឹងអត្ថបទប្លក (blog) របស់គាត់ស្តីអំពីសិទ្ធិជនស៊ីវិលនិងនយោបាយ៕
ប្រែសម្រួលដោយ អ៊ឹម សុធារិទ្ធ
