វ៉ាស៊ីនតោន៖ មេដឹកនាំគណបក្សជំទាស់ស្នើសុំឲ្យ ADB ព្យួរកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយនិយាយថា រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នជារដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់។
នៅក្នុងលិខិតមួយច្បាប់ផ្ញើរជូនលោក Takehiko Nakao នាយកធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) លោកសម រង្ស៉ីបានថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនជារដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់ មិនអាចមានសិទ្ធិចុះកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយ ក្នុងនាមប្រទេសកម្ពុជាបានទេ។
លិខិតរបស់លោកសម រង្ស៉ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចុះថ្ងៃទី៧ ខែតុលាឆ្នាំ២០១៣ ដែលត្រូវវីអូអេទទួលបាននៅថ្ងៃនេះ បាននិយាយយោងទៅលើពហិកា សមាជិកសភា៥៥រូបរបស់ក្រុមជំទាស់ដែលមិនបានចូលរួមផ្តល់ភាពស្របច្បាប់ ដល់សភានិងរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដោយសារការមិនដោះស្រាយរឿងភាពមិនប្រក្រតី ក្នុងការបោះឆ្នោតហើយនឹងមួយវិញទៀតគឺកើតឡើងផ្ទុយពីមាត្រាច្បាប់ចំនួនពីរនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជាពិសេសមាត្រា៧៦ដែលតម្រូវថា សភាត្រូវមានសមាជិកយ៉ាងតិច១២០រូប ហើយនឹងមាត្រាទី៥១ដែលចែងថា កម្ពុជាប្រកាន់នូវរបបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីនិយមនិងពហុបក្ស មិនមែនបក្សតែមួយទេ។
«ដូចបានជំរាបខាងលើថា នេះជារដ្ឋប្រហាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយនឹងការជាប់គាំង នយោបាយនោះ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB គួរតែព្យួរកិច្ចព្រមព្រៀងនានា ជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នដែលដឹកនាំដោយលោកហ៊ុន សែន។ ធនាគារ ADB គួរកុំចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីណាមួយជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដែល មិនអាចតំណាងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាផងដែរ។ ដូច្នេះហើយរដ្ឋាភិបាលនេះមិន អាចធ្វើការសន្យាណាមួយដោយស្របច្បាប់និងតំណាងឲ្យប្រទេសកម្ពុជាបានទេ»។
លិខិតរបស់លោកត្រូវគេគិតថា ជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការរបស់លោកលើឆាកអន្តរជាតិប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកហ៊ុន សែន។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានផ្តល់ជំនួយនិងកម្ចីជាច្រើនលានដុល្លារស.រ.អា.សម្រាប់អភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសវិស័យផ្លូវដែក និងការអភិវឌ្ឍដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ គេពុំទាន់ឃើញមានការឆ្លើយតបភ្លាមៗទៅនឹងសំណើររបស់លោកសម រង្ស៉ីពីធនាគារអភិវឌ្ឍអាស៊ីទេ នៅថ្ងៃនេះ។
តែលោកជាម យៀប មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សកាន់អំណាចនិងជាប្រធានគណៈ កម្មការសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុសភា បានអះអាងថា ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីមាន អ្នកតំណាងរបស់គេប្រចាំកម្ពុជា។ ដូច្នេះគេមិនធ្វើតាមការស្នើរបស់លោកសម រង្ស៉ីទេ។ លោកជាម យៀបបានបង្ហាញការខឹងសម្បារនឹងលិខិតរបស់លោកសម រង្ស៉ីផ្ញើរទៅធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ដោយចាត់ទុកថា ជាការយកដៃទៅច្របាច់ករ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា និងប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូល។
«ខ្ញុំគ្រាន់តែសុំជំរាបថា លុយដែលរាជដ្ឋាភិបាលបានមកពីក្រៅប្រទេសជាកច្ចី ក៏ដោយ ជាជំនួយក៏ដោយ គឺយកទៅប្រើប្រាស់ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ទាំងអ្នក គាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាំងអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រជាជន ទាំងអស់ទូទាំងប្រទេស»។
លោកថ្លែងថា សភានិងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថ្មីរបស់គណបក្សកាន់អំណាចដែល ឈ្នះអាសនៈ៦៨លើ១២៣នោះគឺស្របច្បាប់ក្នុងការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលម្នាក់ឯង ហើយថា ការបង្កើតសភានិងរដ្ឋាភិបាលថ្មីមិនមែនជារដ្ឋប្រហាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ តែជា ការធ្វើកិច្ចការទៅតាមច្បាប់។ លោកបានបន្ថែមថា រដ្ឋសភាថ្មីមិនមែនឯកបក្សទេតែក៏មិនអាចយកកាំភ្លើងទៅភ្ជង់ឲ្យពួកគេចូលរួមបានដែរ។
ក្នុងលិខិតដដែលនោះ មេដឹកនាំគណបក្សជំទាស់ក៏បានលើកឡើងផងដែរចំពោះការដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនមិនបានធ្វើតាមការទទូចរបស់អង្គការសហភាពអឺរ៉ុប ស.រ.អា. NDI និងមន្ត្រីអ.ស.ប. មុនការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៣ ដើម្បីធានាភាពសេរី និងយុត្តិធម៌មុនការបោះឆ្នោត។
ក្នុងលិខិតដដែលនោះ មេដឹកនាំគណបក្សជំទាស់បានបេ្តជ្ញាថា នឹងពង្រីកយុទ្ធនាការរបស់លោកនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ជាលិខិត ញត្តិ និងការជួបសន្ទនាផ្ទាល់ៗ ដើម្បីកុំឲ្យបរទេសគាំទ្រ និងធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។ លោកក៏បានដាក់គំរោងធ្វើមហាបាតុកម្មនៅថ្ងៃទី២៣តុលាខាងមុខក្នុងសួនប្រជាធិបតេយ្យនៅរាជធានីភ្នំពេញដែរ។ គណបក្សកាន់អំណាចដែលធ្លាប់រងការកៀបសង្កត់ជាអន្តរជាតិជាច្រើនលើក បង្ហាញពីការមិនអើពើនឹងសម្ពាធថ្មីណាមួយរបស់បរទេសទេ។ តែបានអះអាងថា ខ្លួននៅបើកទ្វារចំហសម្រាប់គណបក្សជំទាស់ឲ្យមានការចរចាឡើងវិញ៕
នៅក្នុងលិខិតមួយច្បាប់ផ្ញើរជូនលោក Takehiko Nakao នាយកធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) លោកសម រង្ស៉ីបានថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនជារដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់ មិនអាចមានសិទ្ធិចុះកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយ ក្នុងនាមប្រទេសកម្ពុជាបានទេ។
លិខិតរបស់លោកសម រង្ស៉ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចុះថ្ងៃទី៧ ខែតុលាឆ្នាំ២០១៣ ដែលត្រូវវីអូអេទទួលបាននៅថ្ងៃនេះ បាននិយាយយោងទៅលើពហិកា សមាជិកសភា៥៥រូបរបស់ក្រុមជំទាស់ដែលមិនបានចូលរួមផ្តល់ភាពស្របច្បាប់ ដល់សភានិងរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដោយសារការមិនដោះស្រាយរឿងភាពមិនប្រក្រតី ក្នុងការបោះឆ្នោតហើយនឹងមួយវិញទៀតគឺកើតឡើងផ្ទុយពីមាត្រាច្បាប់ចំនួនពីរនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជាពិសេសមាត្រា៧៦ដែលតម្រូវថា សភាត្រូវមានសមាជិកយ៉ាងតិច១២០រូប ហើយនឹងមាត្រាទី៥១ដែលចែងថា កម្ពុជាប្រកាន់នូវរបបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីនិយមនិងពហុបក្ស មិនមែនបក្សតែមួយទេ។
«ដូចបានជំរាបខាងលើថា នេះជារដ្ឋប្រហាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយនឹងការជាប់គាំង នយោបាយនោះ ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ADB គួរតែព្យួរកិច្ចព្រមព្រៀងនានា ជាមួយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នដែលដឹកនាំដោយលោកហ៊ុន សែន។ ធនាគារ ADB គួរកុំចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីណាមួយជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដែល មិនអាចតំណាងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាផងដែរ។ ដូច្នេះហើយរដ្ឋាភិបាលនេះមិន អាចធ្វើការសន្យាណាមួយដោយស្របច្បាប់និងតំណាងឲ្យប្រទេសកម្ពុជាបានទេ»។
លិខិតរបស់លោកត្រូវគេគិតថា ជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការរបស់លោកលើឆាកអន្តរជាតិប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកហ៊ុន សែន។
ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានផ្តល់ជំនួយនិងកម្ចីជាច្រើនលានដុល្លារស.រ.អា.សម្រាប់អភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសវិស័យផ្លូវដែក និងការអភិវឌ្ឍដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ គេពុំទាន់ឃើញមានការឆ្លើយតបភ្លាមៗទៅនឹងសំណើររបស់លោកសម រង្ស៉ីពីធនាគារអភិវឌ្ឍអាស៊ីទេ នៅថ្ងៃនេះ។
តែលោកជាម យៀប មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សកាន់អំណាចនិងជាប្រធានគណៈ កម្មការសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុសភា បានអះអាងថា ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីមាន អ្នកតំណាងរបស់គេប្រចាំកម្ពុជា។ ដូច្នេះគេមិនធ្វើតាមការស្នើរបស់លោកសម រង្ស៉ីទេ។ លោកជាម យៀបបានបង្ហាញការខឹងសម្បារនឹងលិខិតរបស់លោកសម រង្ស៉ីផ្ញើរទៅធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ដោយចាត់ទុកថា ជាការយកដៃទៅច្របាច់ករ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា និងប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូល។
«ខ្ញុំគ្រាន់តែសុំជំរាបថា លុយដែលរាជដ្ឋាភិបាលបានមកពីក្រៅប្រទេសជាកច្ចី ក៏ដោយ ជាជំនួយក៏ដោយ គឺយកទៅប្រើប្រាស់ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ទាំងអ្នក គាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាំងអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រជាជន ទាំងអស់ទូទាំងប្រទេស»។
លោកថ្លែងថា សភានិងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថ្មីរបស់គណបក្សកាន់អំណាចដែល ឈ្នះអាសនៈ៦៨លើ១២៣នោះគឺស្របច្បាប់ក្នុងការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលម្នាក់ឯង ហើយថា ការបង្កើតសភានិងរដ្ឋាភិបាលថ្មីមិនមែនជារដ្ឋប្រហាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ តែជា ការធ្វើកិច្ចការទៅតាមច្បាប់។ លោកបានបន្ថែមថា រដ្ឋសភាថ្មីមិនមែនឯកបក្សទេតែក៏មិនអាចយកកាំភ្លើងទៅភ្ជង់ឲ្យពួកគេចូលរួមបានដែរ។
ក្នុងលិខិតដដែលនោះ មេដឹកនាំគណបក្សជំទាស់ក៏បានលើកឡើងផងដែរចំពោះការដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនមិនបានធ្វើតាមការទទូចរបស់អង្គការសហភាពអឺរ៉ុប ស.រ.អា. NDI និងមន្ត្រីអ.ស.ប. មុនការបោះឆ្នោតថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៣ ដើម្បីធានាភាពសេរី និងយុត្តិធម៌មុនការបោះឆ្នោត។
ក្នុងលិខិតដដែលនោះ មេដឹកនាំគណបក្សជំទាស់បានបេ្តជ្ញាថា នឹងពង្រីកយុទ្ធនាការរបស់លោកនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ជាលិខិត ញត្តិ និងការជួបសន្ទនាផ្ទាល់ៗ ដើម្បីកុំឲ្យបរទេសគាំទ្រ និងធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។ លោកក៏បានដាក់គំរោងធ្វើមហាបាតុកម្មនៅថ្ងៃទី២៣តុលាខាងមុខក្នុងសួនប្រជាធិបតេយ្យនៅរាជធានីភ្នំពេញដែរ។ គណបក្សកាន់អំណាចដែលធ្លាប់រងការកៀបសង្កត់ជាអន្តរជាតិជាច្រើនលើក បង្ហាញពីការមិនអើពើនឹងសម្ពាធថ្មីណាមួយរបស់បរទេសទេ។ តែបានអះអាងថា ខ្លួននៅបើកទ្វារចំហសម្រាប់គណបក្សជំទាស់ឲ្យមានការចរចាឡើងវិញ៕
