រាជធានីភ្នំពេញគឺជាទីក្រុងមួយដែលមានការលូតលាស់លឿនបំផុតមួយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ នៅចន្លោះឆ្នាំ២០០០ និងឆ្នាំ២០១០ មនុស្សជិត៥០០.០០០នាក់បានធ្វើការផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅមកទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលធ្វើឲ្យចំនួនមនុស្សមានការកើនឡើងសរុបរហូតដល់ចំនួន១,៤លាននាក់។
វាជាការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយនៅក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី ដែលនាំឲ្យមានការកើនឡើងជាច្រើននូវកត្តាមួយចំនួន ដូចជាការកកស្ទះចរាចរណ៍កាន់តែខ្លាំង មានទីផ្សារកាន់តែច្រើន និងចំនួនលំនៅដ្ឋានក៏មានការកើនឡើងច្រើនដែរ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ។
អ្នកចំណូលថ្មីបាននិយាយថា ឱកាសការងារក៏មានកាន់តែច្រើនថែមទៀត។
ទីក្រុងគឺជាកន្លែងដ៏ល្អបំផុតនៅក្នុងប្រទេស ដើម្បីស្វែងរកការងារធ្វើ ដែលបង្កើតឲ្យមានការប្រែប្រួលនៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រនៅតាមតំបន់ជនបទ។ សព្វថ្ងៃការវិវត្ត ទីក្រុងនៅតែបន្តកើនឡើង ហើយការផ្លាស់ប្តូរនេះគឺមិនអាចជៀសបាននៅក្នុងសង្កាត់ក្បែរៗនោះ។
សង្កាត់ទឹកថ្លា ដែលជាសង្កាត់មួយនៅក្នុងខណ្ឌសែន សុខគឺជាឧទាហរណ៍ដ៏ជាក់ស្ដែងមួយនៃការកើនឡើងនូវចំនួនមនុស្ស ដែលមករស់នៅឬធ្វើការនៅក្នុងទីប្រជុំ ជន។
ប៉ុន្មានឆ្នាំមុន សង្កាត់ទឹកថ្លាជាសង្កាត់ដែលសម្បូរទៅដោយវាលស្មៅ និងវាលស្រែ រួមជាមួយស្រះទឹក។
ប៉ុន្តែនៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សង្កាត់ទឹកថ្លាបានក្លាយជាផ្នែកមួយរបស់ទីក្រុង ដែលមានការរីកធំឡើងជាមួយនឹងការកើនឡើងនូវចំនួនមនុស្ស ដែលមករស់នៅជាមួយនឹងការកើនឡើងនូវទីផ្សារ មជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្ម សាលារៀន យានដ្ឋានរថយន្ត និងរោងចក្រផ្សេងៗ។ ទាំងអស់នោះមានន័យថា ពាណិជ្ជកម្មកាន់តែច្រើន មនុស្សមានកាន់តែច្រើន។
ពលរដ្ឋដូចជានាងឈន នឿនបានចាកចេញពីខេត្តកំពង់ធំជាមួយប្អូនស្រីពីរនាក់របស់គាត់់ដើម្បីស្វែងរកការងារធ្វើនៅក្នុងទីក្រុង។
នាងឈន នឿនបាននិយាយនៅក្នុងហាងតូចមួយរបស់គាត់នៅលើចិញ្ចើមផ្លូវមួយនៅក្នុងសង្កាត់ទឹកថ្លា ដែលផ្តុំទៅដោយរោងចក្រ ផ្សារ និងអគារពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗទៀតជាច្រើន។ នាងឈន នឿនថា៖ «មនុស្សភាគច្រើននៅក្នុងភូមិរបស់ខ្ញុំបានចាកចេញមកភ្នំពេញ»។
នាងឈន នឿនបានបន្ថែមទៀតថា៖ «នៅស្រុកអត់មានមនុស្សច្រើនទេ។ ម្នាក់ៗឃើញអ្នកផ្សេងទៀតចេញ ពួកគេចេញតាមគ្នា»។
ពួកគេចាកចេញពីស្រុកកំណើតមកទីក្រុងដើម្បីស្វែងរកការងារ។ ពួកគេក៏ដឹងផងដែរថា មានការងារសម្រាប់ពួកគេធ្វើនៅទីប្រជុំជន។
នាងឈន នឿននិយាយថា៖ «នៅខេត្តពិបាករកស៊ី បើគ្មានដើមទុន។ នៅទីនេះអត់មានបញ្ហាទេ។ ប្រសិនបើអត់មានដើមទុន យើងអាចធ្វើការឲ្យអ្នកដទៃបាន»។
នាងឈន នឿនបានបម្រើការងារជាអ្នកបោសសម្អាតនៅស្ថានីយសាំងមួយចាប់តាំងពីគាត់បានផ្លាស់ប្តូរមករស់នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧។ ប្រាក់ខែរបស់គាត់បានកើនពី៥០ដុល្លារមកដល់១៥០ដុល្លារក្នុងមួយខែ។
ប្រាក់ខែនេះច្រើនសម្រាប់រស់នៅទីជនបទ ប៉ុន្តែមិនមែនសម្រាប់រស់នៅក្នុងទីក្រុងដែលជាកន្លែងដែលតម្លៃទំនិញបន្តឡើងថ្លៃជាបន្តបន្ទាប់។
នាងឈន នឿនបាននិយាយថា៖«រស់នៅក្នុងភ្នំពេញចំណាយច្រើនណាស់ មានដូចជាថ្លៃជួលផ្ទះ ថ្លៃទឹកថ្លៃភ្លើង និងថ្លៃសាលាសម្រាប់កូនរៀន»។
អំឡុងពេលដែលគាត់នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ នាងឈន នឿនមើលឃើញការរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់។ អគារមានកាន់តែច្រើន សណ្ឋាគារ និងអគារអាជីវកម្មក៏មានច្រើន។ ប៉ុន្តែនាងបាននិយាយថា ឱកាសការងារក្នុងកន្លែងទាំងនោះមិនមែនសម្រាប់ពលរដ្ឋដែលទទួលបានការអប់រំទាបនោះទេ។
គាត់បាននិយាយថា៖ «ចំពោះអ្នកដែលរៀនចេះដឹងច្រើន វាមានការងាយស្រួលសម្រាប់ពួកគេក្នុងការស្វែងរកការងារដែលបានប្រាក់ខែច្រើន។ យើងមិនបានរៀនច្រើនអីហ្នឹងគេ វាជាការលំបាកសម្រាប់យើង»។
នាងឈន នឿនសង្ឃឹមថា ថ្ងៃណាមួយនាងអាចសន្សំប្រាក់បានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទិញដីសង់ផ្ទះនៅតំបន់មួយដូចមិត្តភក្តិ និងស្វាមីរបស់មិត្តភក្តិរបស់នាងដែលថ្មីៗនេះបានទិញផ្ទះមួយល្វែងនៅក្នុងទីក្រុង។
កំណើនសេដ្ឋកិច្ចមានការកើនឡើងនៅទូទាំងរាជធានី។
លោកឡុង ឌីម៉ង់ អ្នកនាំពាក្យសាលាក្រុងរាជធានីភ្នំពេញ បាននិយាយថា រាជធានីភ្នំពេញត្រូវបានពង្រីកនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយពីទំហំប្រហែល៣០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េទៅទំហ៊ំប្រហែល៧០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។ រាជធានីភ្នំពេញ ដែលពីមុនមានខណ្ឌចំនួន៩ ឥឡូវនេះមានខណ្ឌចំនួន១២។ ឃុំចំនួន២០ផ្សេងទៀតត្រូវបានកាត់ចេញពីខេត្តកណ្តាល ហើយដាក់បញ្ចូលមកក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
ប្រជាពលរដ្ឋចាកចេញពីជនបទដើម្បីស្វែងរកការងារនៅតាមក្រុមហ៊ុនឯកជន ឬក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ។ កត្តានេះនាំឲ្យមានការព្រួយបារម្ភ ដោយសារតែប្រទេសនេះអាចនឹងខ្វះខាតចំនួនពលកម្មដើម្បីធ្វើកសិកម្ម។
លោកបាននិយាយថា៖ «យើងអាចនឹងខ្វះកម្លាំងពលកម្មដើម្បីចិញ្ចឹមសត្វ ឬធ្វើកសិកម្ម»។
របាយការណ៍ថ្មីមួយស្តីពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដែលចេញដោយធនាគារពិភពលោក បានកត់សម្គាល់ការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សរបស់ទីក្រុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រៅពីទីក្រុងភ្នំពេញ ខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តសៀមរាបក៏មានការរីកលូតលាស់យ៉ាងខ្លាំងផងដែរ។ ខេត្តបាត់ដំបងមានការកើនឡើងពីរដង ហើយខេត្តសៀមរាបកើនឡើងបីដងពីឆ្នាំ២០០០ដល់ឆ្នាំ២០១០។ រាជធានីភ្នំពេញក៏បន្តរីកធំឡើងផងដែរ ដោយសារមានការពង្រីកព្រំប្រទល់ក្រុង។
របាយការណ៍នេះបានឱ្យដឹងថា ជាង៩០%នៃកំណើន និងការពង្រីកគឺព្រំដែននៃទីក្រុងនេះគឺការរីករាលដាលនៃតំបន់ជាយក្រុងទៅភាគខាងត្បូងនិងភាគខាងលិច ដែលលើសពីព្រំប្រទល់ទីក្រុង។
ម្ចាស់ហាងកាហ្វេម្នាក់ឈ្មោះហុង ង៉ា ដែលបានរស់នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ មកនោះ បាននិយាយថា នគរូបនីយកម្មមានន័យថា អាជីវកម្ម និងប្រាក់ចំណូល។
ហុង ង៉ាបាននិយាយថា៖ «ពីមុនវាលស្រែ និងបឹងនៅទីនេះ គ្រប់កន្លែង។ ឥឡូវនេះផ្ទះនៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់»។
ខណៈពេលដែលការរីកចម្រើនកើនឡើង ការប្រកួតប្រជែងក៏មានការកើនឡើងដែរ។
អ្នកស្រីសុខ ឡាញជាប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ ដែលរស់នៅក្នុងតំបន់នោះតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥។
អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំទើបតែបើកហាងលក់គ្រឿងទេសក៍របស់ខ្ញុំកាលពីចុងឆ្នាំមុននេះទេ»។
ខណៈពេលដែលអ្នកស្រីបង្ហាញពីគូប្រជែងរបស់អ្នកស្រីពីរនាក់ដែលទើបបើកហាងថ្មីៗចំនួនពីរដូចហាងរបស់អ្នកស្រីដែរនោះ អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា៖ «ប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ខ្ញុំឃើញហាងពីរបើកបន្ថែមទៀត»។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «អ្នកលក់មានកាន់តែច្រើនឡើងៗ។ វារីកដូចផ្សិត។ មនុស្សកាន់តែឆ្លាតទៅៗ។ ពួកគេមិនល្ងង់ដូចមុនទៀតទេ។ អ្នកលក់កាន់តែច្រើនឡើងៗ និងអ្នកទិញកាន់តែតិចទៅៗ។ អ្នកលក់ប្រកួតប្រជែងគ្នាខ្លាំងណាស់»។
ការប្រកួតប្រជែង ក៏ដូចជាឱកាសការងារ មានច្រើននៅទីនេះ។ តែសម្រាប់មនុស្សមួយចំនួន វា បែរជាការបាត់បង់ទៅវិញ។
លោកឌុល ថាវរីន ដែលជាអតីតមន្ត្រីប៉ូលិសមកពីខេត្តស្វាយរៀង ហើយដែលបានផ្លាស់មករស់នៅក្នុងក្រុងភ្នំពេញដើម្បីរកការងារល្អប្រសើជាងមុន បាននិយាយថា កំណើននេះមិនបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីសម្រាប់លោកទេ។ លោកបាននិយាយថា៖«ចរាចរអត់ល្អ លំបាកធ្វើដំណើរណាស់»។
លោកបាននិយាយថា លោកមិនចូលក្នុងហាងកាហ្វេ និងផ្សារទំនើបនោះទេ។
លោកនិយាយថា៖ «អគារទាំងនោះគឺសម្រាប់អ្នកមាន»។
