ប្រជាពលរដ្ឋគួរតែចាប់ផ្តើមចាត់វិធានការដោយខ្លួនឯងក្នុងការចូលរួមថែរក្សាសហគមន៍របស់ពួកគេលើផ្នែកអនាម័យ សណ្តាប់ធ្នាប់និងសន្តិសុខដោយមិនចាំបាច់រង់ចាំអាជ្ញាធរផ្តល់សេវាជូនដោយសារតែអាជ្ញាធរហាក់ដូចជាមកដល់កម្រិតមួយដែលគេមិនអាចដោះស្រាយជូនបានទាន់ពេលវេលាឡើយ។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់អ្នកជំនាញ។
លោក ឱក សេរីសុភ័ក្តិ៍ អ្នកឯកទេសខាងផ្នែកអភិបាលកិច្ចបានថ្លែងក្នុងកម្មវិធី Hello VOA ថាមានបញ្ហាដែលកើតមានឡើងជាច្រើននៅពេលដែលទីក្រុងមួយចំនួនរីកចម្រើននោះ ក្នុងនោះ រួមមានការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់ បញ្ហាចរាចរណ៍ សន្តិសុខនៅតាមមូលដ្ឋានបង្ករឡើងដោយមនុស្សស្រវឹងនិងអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងការជួសជុលផ្លូវបង្កជាការស្ទះចរាចរណ៍ក៏ដូចជាយកចំណីផ្លូវធ្វើរោងការជាដើម។
លោកសុភក្តិ៍យល់ថាការគ្រប់គ្រងកាន់តែមានសភាព«យ៉ាប់ជាងមុន»ដោយសារមនុស្សកាន់តែ ច្រើនហើយគ្មានវិន័យនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងឥរិយាបទទេ៖
«រឿងទាំងអស់នេះយើងមិនចេះតែអាចទិតៀនរាជរដ្ឋាភិបាលបានទេ យើងគួរមានវិធានការចូលរួមគ្នាគ្រប់គ្រងសហគមន៍របស់យើងផ្ទាល់»។
លោកសុភក្តិ៍សង្កេតឃើញថា ដោយសារតែកម្រិតជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែកើនឡើង សម្ភារៈនិយមកើនឡើង និងការបរិភោគកាន់តែច្រើនជាងមុននាំឱ្យមានការចោលសំរាមផ្តេសផ្តាស់ ដែលនាំឱ្យមានរុយនិងកណ្តុរកាន់តែកើនឡើងដែលជាហេតុអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព។
លោកបន្ថែមថា៖«ការណ៍នេះបង្ហាញឱ្យឃើញថាមិនមែនជាការធ្លាក់ស្មារតីសហគមន៍ទេប៉ុន្តែជាការធ្លាក់មាយាទឥរិយាបទប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋយើងដែលត្រូវតែចូលរួមទទួលខុសត្រូវមិនអាចពឹងឬក៏ទិតៀនរាជរដ្ឋាភិបាលឬមួយអាជ្ញាធរទេព្រោះជាផ្ទះ របស់យើងជាសុខភាពរបស់យើង ជាអនាម័យរបស់យើងសម្រាប់កូនយើង»។
មានការធ្លាក់ចុះ ខាងផ្នែកសីលធម៌នៅតាមសាលារៀនផងដែរ។ ជាឧទារណ៍ក្នុងពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះនៅខេត្តសៀមរាប មានសិស្សប្រុសម្នាក់បានវាយតបធ្វើបាបសិស្សស្រីពេលនៅ ក្នុងថ្នាក់រៀនខណៈដែលសិស្សដទៃទៀតមិនបានជួយធ្វើអន្តរាគមន៍ហើយអ្នកខ្លះថែមទាំងអង្គុយមើលកិច្ចការផ្សេងហាក់ដូចជាមិនមានរឿងអ្វី កើតឡើងទាល់តែសោះ។ ប៉ុន្តែសកម្មភាពនោះត្រូវបានសិស្សម្នាក់លួចថតហើយផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គមនិងនាំឱ្យមានចំណាត់ការទាន់ពេលពេលក្រសួងអប់រំ និងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច។
លោក ឱក សេរីសុភក្តិ៍ បានបានបន្ថែមថា៖
«បើយើងមិនប្រយ័ត្នទេវាអាចក្លាយទៅ ជាឧទាហរណ៍ដែលក្មេងៗស្រករក្រោយអត់ពិចារណាអាចយកតម្រាប់តាមហើយក្លាយទៅជាវប្បធម៌សង្គមមួយអាចរីករាលដាលច្រើនទៅៗដូច្នេះគួរតែទប់ស្កាត់ឱ្យទាន់ពេលវេលា»។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋមួយចំនួនក្នុងផ្នែកសន្តិសុខបែរជាស្តែងចេញឱ្យឃើញនូវចរិតនៃការចូលរួមដោយមិនគិតថាប្រើតាមច្បាប់ហើយងាកមកប្រើអំពើហិង្សាដែលលោកយល់ថាមិនត្រឹមត្រូវទេ។
លោកលើកទឹកចិត្តឱ្យសហគមន៍ចាប់ផ្តើមធ្វើសកម្មភាពដោយខ្លួនឯងក្នុងការសម្អាតសហគមន៍ដោយមិនចាំបាច់មានការបង្គាប់បញ្ជាពីអាជ្ញាធរនិងលះបង់ចោលគំនិតខ្មាស់អៀនចោល។
«ខ្ញុំយល់ថាមនុស្សជាច្រើនធ្វើអំពើរឿងអាក្រក់រាល់ថ្ងៃជាច្រើនហើយមនុស្សយកតម្រាប់តាមធ្វើហើយមិនគិតនាំគ្នាសើចផងដល់យើងធ្វើល្អយើងទៅ ជាខ្មាស់គេឬ?...ខ្ញុំយល់ថារឿងដែលល្អមិនគួរខ្លាចខ្មាស់គេទេ»៕
