វាច្បាស់ហើយថា ថ្នាំផ្សះ (antibiotics) បានជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់មកហើយពីជំងឺឆ្លងដ៏ប្រល័យ។ ក៏ប៉ុន្តែ ការសិក្សាមួយរបស់ប្រទេសហ្វាំងឡង់ រកឃើញថា ថ្នាំនោះក៏អាចមានផលមិនល្អផងដែរ។
ការប៉ះពាល់នេះកើតឡើងជាពិសេសនៅក្នុងពោះវៀនតូចរបស់កុមារ។ ថ្នាំប្រឆាំងនឹងមេរោគ ឬថ្នាំផ្សះប៉ះពាល់ដល់មីក្រូសរីរាង្គ (microbiota) ឬបាក់តេរីជំនួយដែលរស់នៅទីនោះទាំងអស់។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត Katri Korpela នៃសាកលវិទ្យាល័យ Helsinki ដែលជាអ្នកនិពន្ធទីមួយនៃការសិក្សានេះនិយាយថា វិទ្យាសាស្ត្រកំពុងតែចាប់ផ្តើមយល់ដឹងច្រើនជាងមុនថាតើបាក់តេរីនៅពោះវៀនមានសារៈសំខាន់យ៉ាងណា។
លោកស្រីថ្លែងប្រាប់ VOA ថា៖
«ខ្ញុំគិតថា មនុស្សគ្រប់គ្នាកំពុងតែមានការភ្ញាក់ផ្អើលកាន់តែខ្លាំង ពេលដែលដឹងថា វាមានសារៈសំខាន់យ៉ាងណានោះ។ ហើយយើងមិនទាន់ដឹងច្បាស់នៅឡើយទេ ជាពិសេសបាក់តេរីពីមនុស្ស។ តាមពិតទៅ យើងមានឯកសារទិន្នន័យតិចតួចណាស់អំពីថាតើវាប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់យើងដូចម្តេចខ្លះក្នុងរយៈពេលវែង ជាពិសេសនៅក្នុងវ័យកុមារ។ ពពួកមីក្រូសរីរាង្គ (microbiota) ប្រហែលជាអាចមានឥទ្ធិពលខ្លាំងក្នុងរយៈពេលយូរទៅលើសុខភាព ប៉ុន្តែយើងមិនដឹងច្បាស់ថា វាមានខ្លាំងប៉ុណ្ណាទេ»។
ថ្នាំផ្សះមិនបែងចែកបាក់តេរីល្អ ចេញពីបាក់តេរីអាក្រក់នោះទេ គឺថ្នាំផ្សះសម្លាប់បាក់តេរីទាំងអស់។
«វាកាន់តែមានភាពច្បាស់លាស់ហើយថា បាក់តេរីពិតជាផ្នែកសំខាន់មួយសម្រាប់យើងរាល់គ្នាជាមនុស្ស។ ដូច្នេះ ពួកវាមិនអាក្រក់ទាំងអស់នោះទេ។ ពិតណាស់ វាមានមេរោគបង្កជំងឺផ្សេងៗ។ មេរោគនោះគឺជាអ្នកធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពរវាងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបាក់តេរី និងការរស់នៅជាមួយបាក់តេរី»។
បាក់តេរីល្អ និងសរីរាង្គជាច្រើនដែលធ្វើការជាមួយគ្នាបង្កើតបានជាប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ (immune system) របស់យើងមួយភាគធំ។ ដូច្នេះ ថ្នាំផ្សះអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់តុល្យភាពដ៏ល្អនេះ។
អ្នកស្រាវជ្រាវជាតិហ្វាំងឡង់បានធ្វើការសិក្សាលើក្មេងៗចំនួន១២៧នាក់ អាយុចន្លោះពី២ឆ្នាំដល់៧ឆ្នាំដែលស្នាក់នៅមណ្ឌលមើលថែក្មេងពេលថ្ងៃដូចគ្នា និងបានរស់នៅជាមួយគ្នា។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានពិនិត្យមើលថាតើក្មេងៗទាំងនោះបានប្រើថ្នាំផ្សះបានប៉ុន្មានដង។
«យើងបានដឹងតាមរយៈការសិក្សាលើមនុស្សថា ការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះជាពិសេសទៅលើកុមារ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងជំងឺមួយចំនួន ឧទាហរណ៍ធ្វើឲ្យ BMI (ទម្ងន់) កើនឡើង ធ្វើឲ្យមានការប្រឈមជាមួយជំងឺហឺត ប្រឈមនឹងជំងឺរលាកពោះវៀន។ ដូច្នេះ យើងដឹងថាមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លះដែលភ្ជាប់មកជាមួយនឹងការប្រើប្រាស់(ថ្នាំផ្សះ) ប៉ុន្តែយើងមិនដឹងពីមូលហេតុអ្វីទេ។ តើយើងនឹងមានយន្តការអ្វីខ្លះ? ពិតណាស់ ជំហានដំបូងដែលអាចជាយន្តការនោះគឺ បាក់តេរីក្នុងពោះវៀន»។
ពាក្យ BMI ដែលបានលើកឡើងដោយលោកស្រី Korpela សំដៅលើសន្ទស្សន៍នៃរាងកាយសរុប ហើយត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីកំណត់ថា តើមនុស្សម្នាក់លើសទម្ងន់ ឬអត់បើធៀបទៅនឹងកម្ពស់របស់គាត់។
លោកស្រី Korpela និយាយថា ការសិក្សាជាច្រើនទៅលើសត្វកណ្តុរបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា «ការរំខានដល់ពពួកមីក្រូសរីរាង្គ (microbiota) ដោយការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះ បង្កឲ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពក្នុងរយៈពេលយូរ»។ ដូចគ្នាដែរ ក្នុងផ្នែកជាច្រើន ថ្នាំផ្សះក្នុងកម្រិតទាបត្រូវបានចាក់ទៅលើសត្វចិញ្ចឹមយកសាច់ដើម្បីឲ្យវាឆាប់ឡើងទម្ងន់។
មិនមែនរាល់ថ្នាំផ្សះសុទ្ធតែមានផលប៉ះពាល់ដូចគ្នាលើបាក់តេរីពោះវៀននោះទេ។ ការខូចខាតខ្លាំងបំផុតគឺដោយសារថ្នាំដែលមានវិសាលភាពទូលាយដែលគេស្គាល់ថាជាថ្នាំផ្សះប្រភេទ Macrolides។ ថ្នាំផ្សះប្រភេទ ភេនីស៊ីលិន (Penicillin) ក៏ធ្វើឲ្យមានការខូចខាតដល់បាក់តេរីពោះវៀនដែរ ក៏ប៉ុន្តែមិនសូវជាខ្លាំងប៉ុន្មានទេ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានពិនិត្យមើលកម្រិតនៃបាក់តេរីប្រភេទ Bifida ដែលគេបានចាត់ទុកថាជាប្រភេទបាក់តេរីមានប្រយោជន៍ជាពិសេសសម្រាប់ក្មេងៗ។ វេជ្ជបណ្ឌិត Korpela និយាយថា បន្ទាប់ពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះ កម្រិតបាក់តេរី Bifida ទាបជាងមុនខ្លាំង។
«បាក់តេរីទាំងនោះហាក់ដូចជាត្រូវបានជំនួសដោយបាក់តេរីប្រភេទផ្សេងទៀត ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយការបង្កើនភាពធាត់ជ្រុល ឬរោគសញ្ញានៃការរំលាយអាហារ»។
រោគសញ្ញានៃការរំលាយអាហារ គឺជាពាក្យក្តោបរួមលើបណ្តាកត្តាគ្រោះថ្នាក់ដែលអាចឈានដល់ជំងឺនានា ដូចជាជំងឺទឹកនោមផ្អែមជាដើម។
ទារកហាក់ដូចទទួលបានបាក់តេរីល្អៗក្នុងពោះវៀនតូច ពីម្តាយរបស់ពួកគេ នៅពេលពួកគេឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលឆ្លងទន្លេ។
អ្នកស្រាវជ្រាវនៅសាកលវិទ្យាល័យ Helsinki រូបនេះនិយាយថា បាក់តេរីពោះវៀនតូចអាចជួយបង្ហាត់បង្រៀនប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់កុមារ។ អ្នកស្រីនិយាយថា បាក់តេរីទាំងនោះធ្វើឲ្យមានការទាក់ទងគ្នាជាប្រចាំពេញមួយជីវិត។
លោកស្រី Korpela និយាយថា គេត្រូវការរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំដើម្បីឲ្យបាក់តេរីក្នុងពោះវៀនរបស់ក្មេងម្នាក់មានប្រសិទ្ធភាពចំពោះប្រព័ន្ធភាពស៊ាំឡើងវិញ ដើម្បីប៉ះប៉ូវការខូចខាត ក្រោយពេលបានប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះផ្សេងៗ។ ពិតណាស់ នេះក៏មានន័យថា កុមារនោះនឹងមិនប្រើថ្នាំផ្សះអំឡុងពេលនោះទេ។ បើមិនអញ្ចឹង ដំណើរការនេះនឹងវិលចុះវិលឡើងម្តងទៀត។
ការសិក្សាអំពីការប្រើថ្នាំផ្សះលើក្មេងៗ និងឥទ្ធិពលរបស់វាទៅលើបាក់តេរីល្អៗ ត្រូវបានបោះពុម្ពក្នុងទស្សនាវដ្តី «ទំនាក់ទំនងនឹងធម្មជាតិ» ឬ Nature Communications៕
ប្រែសម្រួលដោយ នៀម ឆេង
