បន្ទាប់ពីការសាកសួររយៈពេល២ថ្ងៃទាក់ទិនពាក្យបណ្តឹងរបស់នាង ខុម ចាន់តារ៉ាទី ហៅស្រីមុំ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចឃុំខ្លួនមនុស្សប្រាំនាក់មកពីសមាគមសិទ្ធិមនុស្ស និងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។
តុលាការភ្នំពេញនៅថ្ងៃចន្ទនេះ បានសម្រេចឃុំខ្លួនមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សនៃសមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកចំនួន៤រូបពីបទ «សូកប៉ាន់សាក្សី» និងអគ្គលេខាធិការរងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) ចំនួន១រូបពីបទ «សមគំនិតសូកប៉ាន់សាក្សី»។ នេះបើយោងទៅតាមការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ និងមន្ត្រីឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស។
អ្នកដែលត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចឃុំខ្លួននោះ រួមមានលោក នី ចរិយា អគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប និងលោក នី សុខា លោក ណៃ វ៉ង់ដា លោក យី សុខសាន្ត និងលោកស្រី លឹម មុនី ដែលជាមន្ត្រីស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក។
លោកព្រះរាជអាជ្ញារង លី សុផាន់ណា អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានប្រាប់ VOA ថា តុលាការបានសម្រេចឃុំខ្លួនអ្នកទាំងប្រាំ ពីបទសូកប៉ាន់សាក្សី និងសមគំនិតសូកប៉ាន់សាក្សី តែលោកបដិសេធមិនបញ្ជាក់ហេតុផលដែលនាំឲ្យមានការចោទប្រកាន់នេះទេ។
លោក លី សុផាន់ណា ថ្លែងថា៖«អ្នកទាំងប្រាំហ្នឹង គឺថាត្រូវបានចៅក្រមស៊ើបសួរ គាត់សម្រេចឃុំខ្លួនហើយណ៎ា បទសូកប៉ាន់ តាមបញ្ញត្តិមាត្រា៥៤៨នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ចំពោះមន្ត្រីដែលបម្រើនៅអង្គការអាដហុកបួនរូប ហើយចំពោះ លោក នី ចរិយា គឺត្រូវបានសម្រេចឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន ពីបទសមគំនិតសូកប៉ាន់សាក្សី តាមបញ្ញត្តិមាត្រា២៩ និងមាត្រា៥៤៨ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ»។
លោក អំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ មិនអាចបញ្ជាក់ពីហេតុផលនៃការចោទប្រកាន់នេះ បានទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានសម្តែងការសោកស្តាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖«យើងមានការសោកស្តាយជាទីបំផុតថា អ្នកដែលធ្លាប់ជួយទៅលើប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ អ្នកដែលធ្លាប់ជួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរងទុក្ខទោស ត្រូវជាប់ពន្ធនាគារពេលនេះ»។
ការសម្រេចឃុំខ្លួននេះ កើតមានឡើងតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅ បានប្រកាសពីក្រុងព្រះសីហនុមកថា សិទ្ធិអំណាចរបស់លោកមានដែនកំណត់ មិនអាចបញ្ជាតុលាការបានទេ ហើយថាអ្នកដែលបានប្រព្រឹត្តកំហុស ត្រូវតែប្រឈមមុខនឹងការកាត់ទោស ដោយមិនគិតដល់អភ័យឯកសិទិ្ធបែបណាឡើយ។ លោកបានថ្លែងយ៉ាងដូច្នេះ នៅពេលលោកចុះជួបកម្មករ និងនិយោជិកនៅកំពង់ផែស្វយ័តព្រះសីហនុ។
«សូម្បីតែនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏មានអំណាចមានព្រំដែនដែរ សូមអស់លោកជា NGOs ឬក៏ជាអ្នក ដែលធ្វើការនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ កុំអាងអភ័យឯកសិទ្ធិឲ្យសោះ។ ទោះបី ម៉ែអភ័យឯកសិទ្ធិ ឪអភ័យឯកសិទ្ធិ តែដល់ម៉ោងគេដាក់ខុសគេដាក់ចូលគុកដូចតែគ្នាហ្នឹង»។
សកម្មភាពតវ៉ារបស់កុ្រមសកម្មជនដីធ្លីនៅតុលាការដំបូងក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៦
នៅមុនការថ្លែងនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងពីការប្រជុំមួយធ្វើឡើងសម្រាប់ដោះដូរផងដែរ តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ច្បាស់ថា ការដោះដូរនោះ គឺជាការដោះដូរផ្នែកនយោបាយ ឬជាការស្នើសុំពីបក្សនយោបាយណានោះទេ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងពីការសូកប៉ាន់ តែលោកមិនបានភ្ជាប់រឿងសូកប៉ាន់នេះជាមួយរឿងក្តីណានោះដែរ។
«លោកឯងសូកសាក្សី អ្នកឯងសង្កត់គេ អ្នកឯងស្អីអាណា អាហ្នឹង រឿងរបស់គេ ច្បាប់គឺច្បាប់ អត់មានរញ៉េរញ៉ៃ ហើយមកចង់ដោះដូរស្អីឯណា អត់ទេ អត់មានត្រូវការដោះដូរទេ»។
រឿងរ៉ាវស្នហារបស់លោក កឹម សុខា ដែលគេនៅមានការសង្ស័យ បានឈានដល់ការឃុំខ្លួនមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងមន្ត្រីរបស់គ.ជ.បនេះ កើតមានឡើង ក្រោយពីមានការឆ្លើយដាក់បន្ទុករបស់ស្រីមុំ ដែលបានបង្វែរចម្លើយទទួលស្គាល់ថា នាងជាម្ចាស់សំឡេងរបស់នារីដែលសាសងលើខ្សែអាត់សំឡេងទូរស័ព្ទជាមួយលោក កឹម សុខា។
ការឃុំខ្លួននេះក៏បានកើតឡើងផងដែរ ក្រោយពេលនាងស្រីមុំ បានបញ្ចេញលិខិតចំហមួយកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ ចោទមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សបួននាក់នេះថា បានរួមគំនិតលួងលោមឱ្យនាងនិយាយបដិសេធ ចំពោះមុខសមត្ថកិច្ចនូវចំណងទាក់ទងស្នេហាជាមួយនឹងលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ នៅថ្ងៃទី២២ ខែមេសា ដដែលនោះ នាងស្រីមុំ បានប្តឹងទៅតុលាការក្រុងភ្នំពេញ ទាមទារការសងជំងឺចិត្ត៣០ម៉ឺនដុល្លារ ពីលោក កឹម សុខា និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។
នៅមុនការចោទប្រកាន់ដែលធ្វើឡើងដោយតុលាការដំបូងរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃចន្ទនេះ លោក នី ចរិយា និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកស៊ើបអង្កេតរបស់អាដហុកទាំងបួននាក់ ត្រូវបានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ឃាត់ខ្លួននៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ និងបន្តដល់ថ្ងៃសុក្រកន្លងទៅ ក្រោយពេលអង្គភាពនេះ បានរកឃើញថា មានសំណុំរឿងពុករលួយជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកទាំងប្រាំនេះ។ បន្ទាប់មក ពួកគេត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃសៅរិ៍។
លោក កែម ឡី អ្នកវិភាគសង្គម បានប្រាប់ VOA នៅមុនការសម្រេចឃុំនេះថា អ្នកនយោបាយដែលប្រើប្រាស់សំណុំរឿងនេះ ដើម្បីវាយបំបាក់គូប្រកួតរបស់ខ្លួន គឺប្រៀបដូចជាកំពុងជីករណ្តៅកប់ខ្លួនឯង។ លោកពុំបានយោងដល់អ្នកនយោបាយមកពីគណបក្សណានោះទេ។ លោកថា ប្រសិនបើមានការឃាត់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ដែលប្រកាន់គោលជំហរមិនឆ្លើយឆ្លង អាចនឹងផ្តល់ផលចំណេញនយោបាយដល់បក្សប្រឆាំង។
«ការធ្វើអញ្ចឹង បុគ្គលមានការឈឺចាប់ ប៉ុន្តែប្រជាប្រិយភាពគណបក្សកើន ហើយប្រជាប្រិយភាពអ្នកដែលប្រព្រឹត្ត គឺអាចធ្លាក់ចុះ»។
លោក សាន វឌ្ឍនៈវិសាល កូនប្រុសលោក យី សុខសាន្ត បានប្រាប់ VOA នៅមុនពេលតុលាការធ្វើការចោទប្រកាន់ឪពុករបស់លោកថា លោកបារម្ភពីសុខភាពរបស់ឪពុកលោក ជាងបទចោទប្រកាន់ពីព្រោះឪពុកលោកពុំបានប្រព្រឹត្តកំហុស ហើយធ្វើការទៅតាមវិជ្ជាជីវៈដើម្បីជួយជនរងគ្រោះ។
លោក សាន វឌ្ឍនៈវិសាល ថ្លែងថា៖«ការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្ញុំនោះសំខាន់ គឺសុខភាពរបស់គាត់ទេ ដោយសារតែគាត់អាច គាត់ចាស់ អញ្ចឹងគាត់មានជំងឺ អញ្ចឹងទៅបញ្ហាពោះវៀន អីផងទៅ ខ្ញុំ[បារម្ភ]មានបញ្ហាសុខភាពរបស់គាត់ ខ្លាចគាត់ទ្រុឌទ្រោមតែប៉ុណ្ណឹងទេ»។
នៅក្នុងសំណុំរឿងដដែលនេះ លោក ស៊ាង ចែត មេឃុំស្រុក ស្ថិតក្នុងស្រុកកំពង់សៀម ខេត្តកំពង់ចាម ត្រូវបានតុលាការឃុំខ្លួនកាលពីចុងខែមេសា ចំណែកឯលោក សឺន សាលី មន្ត្រីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ មិនទាន់ចូលខ្លួនបំភ្លឺតាមការកោះហៅរបស់អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយនោះទេ។
ដោយឡែក ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅល្ងាចថ្ងៃចន្ទនេះ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ថ្កោលទោសចំពោះបទចោទប្រកាន់ដែលមានជាប់ទាក់ទងនឹងរឿងនយោបាយ ធ្វើឡើងដោយសាលាតុលាការដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ៕
