នាង Irene Akala បានបាត់បង់បងស្រីរបស់នាងនៅមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋមួយ នៅភាគខាងលិចប្រទេសកេនយ៉ាកាលពីចុងឆ្នាំមុន។ បងស្រីរបស់នាង ឈ្មោះ Elizabeth ជាម្តាយរបស់កូន០២នាក់ បានស្លាប់នៅក្នុងថ្ងៃចុងក្រោយនៃការពពោះ។
Akala និយាយថា បងស្រីរបស់នាងចាប់ផ្តើមមានអារម្មណ៍ឈឺពោះ០៣ថ្ងៃ មុននឹងនាងត្រូវបានបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋមួយ។
នាងនិយាយថា ការឆ្លុះអេកូបានបង្ហាញថា ទារកបានស្លាប់នៅក្នុងផ្ទៃម្តាយរួចទៅហើយ។ បន្ទាប់មកនាងក៏ត្រូវបានគេផ្លាស់ប្តូរទៅមន្ទីរពេទ្យជាតិ Kakamega ។ នាងនិយាយថា វេជ្ជបណ្ឌិតបានសរសេរកំណត់ចំណាំមួយថា ស្ថានភាពជំងឺរបស់បងស្រីនាងគឺជាករណីសង្គ្រោះបន្ទាន់។
ពួកគេបានទៅដល់មន្ទីរពេទ្យម៉ោងប្រហែល៥ល្ងាច។ ក្រុមគ្រូពេទ្យបានធ្វើតេស្តមួយចំនួន បន្ទាប់មកវេជ្ជបណ្ឌិតនិយាយថា វាល្ងាចពេកហើយ។ គាត់ដល់ម៉ោងចេញពីធ្វើការ ដូច្នេះគាត់នឹងមកពិនិត្យនាងនៅថ្ងៃបន្ទាប់។
Akala និយាយថា វេជ្ជបណ្ឌិតមួយចំនួនបានពិនិត្យបងស្រីរបស់នាងនៅពេលព្រឹក ប៉ុន្តែមិនអាចជួយជីវិតនាងបាន។
Akala និយាយថា នៅដំណាក់កាលចុងក្រោយ បងស្រីរបស់នាងបានចាប់ផ្តើមហូរឈាមចេញពីមាត់ ។ វាមើលទៅដូចជាការឈឺចាប់បានចប់ហើយ។ Elizabeth មើលទៅហាក់ដូចជា មានសភាពស្រួលខ្លួន និងស្ងប់ស្ងាត់ ហើយលែងស្រែកតទៅទៀត។ បន្ទាប់មកនាងក៏បានស្លាប់ភ្លាមៗ ដោយមិនបានសម្រាលកូនដែលស្លាប់ក្នុងផ្ទៃនោះឡើយ។
នៅពេលមេឃចាប់ផ្តើមងងឹត ម្តាយដែលជិតសម្រាលកូនជាច្រើនមិនងាយនឹងទទួលបានការមើលថែបានត្រឹមត្រូវនោះទេនៅតាមមន្ទីរពេទ្យកេនយ៉ា។ នេះបើយោងតាមការស្ទង់មតិថ្មីមួយ ដែលមានចំណងជើងថា ការឃ្លាំមើលនិងការឆ្លើយតបអត្រាមរណៈរបស់មាតា ឆ្នាំ២០១៣-២០១៥។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Mathias Aketch អ្នកជំនាញផ្នែករោគស្រ្តីនិយាយថា ពេលទាំងនោះគឺជាពេលស្រ្តីដែលនឹងក្លាយជាមាតាទទួលមរណភាព។
«អ្វីដែលគួរកត់សម្គាល់បំផុតនោះគឺ ការស្លាប់ទាំងនេះភាគច្រើនកើតឡើងនៅក្រៅម៉ោងធ្វើការ បន្ទាប់ពីម៉ោង៥ល្ងាចនិងមុនម៉ោង៨ព្រឹក នៅចុងសប្តាហ៍និងថ្ងៃឈប់សម្រាកសាធារណៈ។ អំឡុងពេលទាំងនោះ យើងរកឃើញថាវេជ្ជបណ្ឌិតដែលមានបទពិសោធន៍ គឺមិនមានវត្តមានក្នុងមន្ទីរពេទ្យនោះទេ។ អ្នកដែលព្យាយាមពិនិត្យអ្នកជំងឺដែលជិតស្លាប់ទាំងនេះ គឺគ្រាន់តែជាវេជ្ជបណ្ឌិតក្មេងៗមិនសូវមានបទពិសោធន៍»។
របាយការណ៍មួយផ្សេងទៀត ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីខែមុននៅក្នុងទស្សនាវដ្ដី The Lancet និយាយថា ស្រ្តីប្រមាណ២,៦លាននាក់ស្លាប់ ក្នុងពេលសម្រាលកូនរៀងរាល់ឆ្នាំ ដោយអត្រា៩៨ ភាគរយ កើតឡើងចំពោះប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបនិងមធ្យម។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Aketch និយាយថាមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋរបស់ប្រទេសកេនយ៉ាត្រូវការបុគ្គលិកនិងឧបករណ៍វេជ្ជសាស្រ្តបន្ថែម ដើម្បីបញ្ចប់ការឈឺចាប់របស់ស្ត្រីនៅក្នុងការថែទាំរបស់ពួកគេ។
«គួរតែមានអ្នកដែលមានបទពិសោធន៍ប្រចាំការ ដើម្បីមើលថែស្រី្តទាំងនេះ។ ប៉ុន្តែវានៅតែជាបញ្ហា។ ប្រទេសនេះមានបញ្ហាប្រឈមជាទូទៅគឺ កង្វះខាតបុគ្គលិកនៅតាមមន្ទីរពេទ្យនានា។ ចំណុចមួយទៀតដែលបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់បន្ទាប់ពីការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យត្រូវបានធ្វើឡើងត្រឹមត្រូវរួចរាល់ហើយនោះគឺ ការជួយសង្រ្គោះក្នុងករណីភាគច្រើននៅតែមិនអាចសម្រេចបាន ដោយសារតែកង្វះខាតគ្រឿងផ្គត់ផ្គង់ផ្សេងៗ»។
នៅពេលដែលលោកប្រធានាធិបតី Uhuru Kenyatta ចូលកាន់តំណែងក្នុងឆ្នាំ២០១៣ លោកបានចេញបញ្ជាទៅគ្រប់មន្ទីរពេទ្យរដ្ឋទាំងអស់ ឲ្យផ្តល់សេវាកម្មមិនគិតថ្លៃដល់ស្ត្រីពេលសម្រាលកូន។
ប៉ុន្តែមន្ទីរពេទ្យមួយចំនួនបានគម្រាមបញ្ឈប់ផ្តល់សេវាកម្មមិនគិតថ្លៃនេះ ហើយបានចាប់ផ្តើមយកប្រាក់ពីស្រី្តទាំងនោះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលខកខានក្នុងការទូទាត់បំពេញការចំណាយរបស់មន្ទីរពេទ្យ។ ក្រុមបុគ្គលិកពេទ្យមួយចំនួននិយាយថា ថវិកាចំនួន២៥ដុល្លារ ដែលរដ្ឋាភិបាលចេញដើម្បីទូទាត់សងទៅមន្ទីរពេទ្យសម្រាប់ការផ្តល់សេវាកម្មមាតុភាពឥតគិតថ្លៃនេះគឺមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ៕
ប្រែសម្រួលដោយ ទុំ ម្លិះ
