នៅព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទ មន្រ្តីផ្នែកគ្រប់គ្រងពន្ធនាគារប្រកាសពីការសង្ស័យថា អ្នកកំពុងជាប់ឃុំជិត២០០០នាក់ក្នុងពន្ធនាគារព្រៃសអាចមានសារធាតុញៀនក្នុងខ្លួន ដែលនឹងត្រូវត្រួតពិនិត្យដើម្បីព្យាបាល និងទប់ស្កាត់ការនាំគ្រឿងញៀនចូលក្នុងពន្ធនាគារ។
អ្នកដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារព្រៃសជិត២០០០នាក់ ក្នុងចំណោមជាង៥០០០នាក់ ត្រូវបានសង្ស័យថា មានសារធាតុញៀនក្នុងខ្លួន។ នេះបើតាមការឲ្យដឹងពីលោកនុត សវនា អ្នកនាំពាក្យអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំគណៈបញ្ជាការឯកភាពរាជធានី ដែលមានការចូលរួមពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ អភិបាលខណ្ឌទាំង១២ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនៅព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទនេះ លោកប៉ា សុជាតិវង្ស អភិបាលរាជធានីភ្នំពេញបានលើកឡើងថា ក្នុងចំណោមអ្នកជាប់ឃុំនៅមន្ទីរ ម១ (ព្រៃស) ប្រមាណ៥០០០នាក់ មានអ្នកញៀនថ្នាំជិត២០០០នាក់ ស្មើ៣៥ភាគរយនៃអ្នកកំពុងជាប់ឃុំទាំងអស់។
ការលើកឡើងនេះត្រូវបានលោកលឹម សុខា អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារបញ្ជាក់ថា អ្នកជាប់ឃុំចំនួនជិត២០០០នាក់នោះ មិនមែនសុទ្ធតែជាអ្នកញៀនថ្នាំដូចការលើកឡើងរបស់លោកអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញនោះទេ។ លោកបន្ថែមថា ក្នុងចំណោមអ្នកទោសជិត២០០០នាក់ដែលត្រូវបានសង្ស័យថា មានសារធាតុញៀននោះ រួមមានអ្នកដែលកំពុងជាប់ឃុំដោយសារការជួញដូរគ្រឿងញៀន អ្នកផលិត និងអ្នកប្រើប្រាស់ជាដើម។
លោកនុត សវនា អ្នកនាំពាក្យអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ប្រាប់ VOA ថា ក្រោយការស្រាវជ្រាវរបស់ផ្នែកជំនាញ អគ្គនាយកដ្ឋានបានប្រមូលអ្នកជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារព្រៃសជិត២០០០នាក់ ដែលសង្ស័យថាមានសារធាតុញៀនក្នុងខ្លួន មកត្រួតពិនិត្យទឹកនោម ដើម្បីព្យាបាល និងទប់ស្កាត់ការនាំចូលគ្រឿងញៀនចូលពន្ធនាគារ។ លោកបន្ថែមថា វិធានការនៃការត្រួតពិនិត្យនេះនឹងត្រូវប្រកាសលទ្ធផលក្នុងរយៈពេល២០ថ្ងៃទៀត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖
«វាជាយន្តការមួយដែរដើម្បីចាប់យកការលួចនាំចូលគ្រឿងញៀននៅក្នុងពន្ធនាគារ ព្រោះថា យើងក៏មានវិធានការដើម្បីទប់ស្កាត់រឿងអស់ហ្នឹង។ អីចឹងមុននឹងដឹងថា គាត់កំពុងប្រើ ឬយ៉ាងណានោះ ទាល់តែយើងតេស្ត (ពិសោធន៍) មើល។ បើគាត់រកឃើញថា មានសារធាតុញៀនមែន អាហ្នឹងគាត់ត្រូវឆ្លើយតបនឹងការសាកសួររបស់ក្រុមជំនាញហើយ»។
លោកនុត សវនាមិនបានបញ្ជាក់លម្អិតអំពីវិធានការច្បាប់ដែលនឹងត្រូវអនុវត្តលើអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងករណីដែលរកឃើញថា ជាអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនក្នុងពន្ធនាគារ ឬយ៉ាងណានោះ»ទេ ដោយលោកគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា អាស្រ័យលើការសម្រេចរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ។
ថ្មីៗនេះមានការរកឃើញថា មានការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងការបញ្ជាទិញគ្រឿងញៀនក្នុងពន្ធនាគារ។ តួយ៉ាងកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមករានេះ កម្លាំងនគរបាលប្រឆាំងគ្រឿងញៀនខេត្តកំពង់ចាម បានបង្ក្រាបជនសង្ស័យជួញដូរគ្រឿងញៀន៤នាក់ជាបន្ដបន្ទាប់ ក្រោយពីជនសង្ស័យម្នាក់ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារមួយក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ត្រូវបានគេរកឃើញថា ជាអ្នកបញ្ជាទិញគ្រឿងញៀនពីក្នុងពន្ធនាគារទៅខេត្តស្ទឹងត្រែង និងផ្ញើរតាមរថយន្តតាក់ស៊ីដើម្បីយកទៅឲ្យអ្នកចែកចាយបន្ត។
លោកអំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ បានលើកឡើងថា លោកសាទរចំពោះវិធានការក្នុងការពិនិត្យរកសារធាតុញៀនលើអ្នកកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារដើម្បីព្យាបាលពួកគេ។ លោកថ្លែងថា កន្លងមកមានការរកឃើញការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងចែកចាយក្នុងពន្ធនាគារ ដោយសារចរាចរណ៍គ្រឿងញៀនមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ ហើយថា សមត្ថកិច្ចបង្រ្កាបតែអ្នកជួញដូរតូចតាច តែមិនអាចបង្រ្កាបអ្នកជួញដូរធំៗបាន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖
«ទី១ វាអាចថា កង្វះឧបករណ៍ក្នុងការឆែកឆេរ។ ទី២ វាអាចថា មានមន្រ្តីខ្លះ បុគ្គលខ្លះ គាត់អាចពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងចរាចរណ៍គ្រឿងញៀនចូលក្នុងហ្នឹង។ ហើយបញ្ហាទី៣ អ្នកទោសទាំងអស់ហ្នឹង គាត់អាចប្រើប្រាស់អ្នកទោសផ្សេងទៀតដែលចេញទៅហ្នឹង ទាក់ទងនឹងបញ្ហាចរាចរណ៍គ្រឿងញៀនហ្នឹងផងដែរ»។
លោកអំ សំអាតបន្ថែមថា ការប្រើប្រាស់ និងចែកចាយគ្រឿងញៀនជាគ្រោះថ្នាក់សង្គមមួយដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ ជាពិសេសការប្រើប្រាស់ និងចែកចាយគ្រឿងញៀនក្នុងពន្ធនាគារ។ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលត្រូវចាត់វិធានការឲ្យបានតឹងរ៉ឹងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ តាមរយៈការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ជាចម្បងលើមន្រ្តីពន្ធនាគារ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
«ទី១ ពង្រឹងទៅលើមន្រ្តីពន្ធនាគារខ្លួនឯងជាមុនសិន។ ត្រូវតែពិនិត្យទៅលើមន្រ្តីទាំងអស់ហ្នឹងមុនគេ ទៅលើបញ្ហានៃសារធាតុញៀន។ ទី២ ត្រូវតែដាក់ពិន័យ ឬក៏អនុវត្តតាមច្បាប់បើមន្រ្តីណាឃុបឃិតឲ្យមានចរាចរណ៍ក្នុងពន្ធនាគារហ្នឹង។ ហើយទី៣ ត្រូវតែមានយន្តការក្នុងការឆែកឆេរ និងការទប់ស្កាត់ ព្រោះខ្លះយកពន្ធនាគារធ្វើជាទីបញ្ជាការដ្ឋាន ហើយជាកន្លែងសុវត្ថិភាពសម្រាប់អ្នកជួញដូរធំៗទៀត។ អានេះដែលយើងត្រូវធ្វើការទប់ស្កាត់»។
រដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសបើកយុទ្ធនាការប្រឆាំងគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់លើកទី១ ដែលមានរយៈពេល៦ខែ ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមករាដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ ហើយគ្រោងនឹងនាំខ្លួនអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនជាង៥ពាន់នាក់ទូទាំងប្រទេសដាក់ក្នុងមណ្ឌលកែប្រែបន្សាបគ្រឿងញៀន។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនជាង៤ពាន់ករណី ចាប់ជនសង្ស័យបានជិត១ម៉ឺននាក់ និងរឹបអូសគ្រឿងញៀនបានជាង១៧៥គីឡូក្រាម។ មន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃឲ្យដឹងថា ក្នុងយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់លើកដំបូងរយៈពេល១៥ថ្ងៃនៅដើមឆ្នាំ២០១៧ សមត្ថកិច្ចបង្រ្កាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនបានចំនួន៥០៦ករណី ឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យបានជាង១៣០០នាក់។
គេសង្កេតឃើញថា ក្រោយការប្រកាសយុទ្ធនាការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនទ្រង់ទ្រាយធំនេះ ចំនួនអ្នកទោសពាក់ព័ន្ធគ្រឿងញៀនបានកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងពន្ធនាគារ។ ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចចាប់បានតែអ្នកជួញដូរ និងប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនតូចតាចប៉ុណ្ណោះ៕
